Napadom muslimanskih snaga 16. maja 1992. godine na sarajevsko naselje Pofalići, u kojem su većinom živjeli Srbi, počelo je etničko čišćenje srpskog naroda u ovom gradu, izjavio inspektor Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, Simo Tuševljak.
„Policija i pripadnici Teritorijalne odbrane (TO) BiH, pd komandom Alije Izetbegovića su sva lica srpske nacionalnosti koja su zatečena na tom području odvela u centralni zatvor ili u bivšu JNA kasarnu `Viktor Bubanj`, gdje su proveli duži vremenski period. Veliki broj Srba je stradao u svojim dvorištima, pred svojim kućama, a veliki broj žena koje su tu zatečene silovali su pripadnici TO“, navodi je Tuševljak.
POZNATA IMENA ORGANIZATORA
Nalogodavci za napad na nenaoružani srpski narod su, kaže, bili tadašnje rukovodstvo BiH, rukovodstvo MUP-a BiH i komanda Teritorijalne odbrane BiH.
Tuševljak je naveo da je MUP Republike Srpske podnio službeni izvještaj u vezi sa događajima u Pofalićima u maju 1992. godine kada je stradao veliki broj Srba civila, naglasivši da se očigledno nije radilo o vojnom cilju, nego isključivo o protjerivanju srpskog civilnog stanovništva sa tog područja gdje je izvršeno potpuno etničko čišćenje.
On je istakao da predmet, koji se nalazi u Tužilaštvu BiH, još nije rezultirao podizanjem optužnice, jer je još u fazi istrage. Tuševljak kaže i to da postoji veliki broj dokaza koji ukazuju i dokazuju da je počinjen jedan od većih zločina na području Sarajeva i da je to faktički početak čišćenja srpskog naroda sa područja Sarajeva.
„Svaki Srbin koji je do tada bio u Sarajevu, kada je vidio šta se desilo sa građanima Pofalića, znao je da za njega nema života u tom gradu. Sarajevo je napustio svako ko je mogao, ko nije zarobljen i ko nije odveden u radne vodove i radne logore“, rekao je Tuševljak.
NAPADANI ISKLjUČIVO CIVILI
Predsjednik Udruženja porodica poginulih i zarobljenih boraca i nestalih civila Sarajevsko-romanijske regije Milan Mandić rekao je da su „Zelene beretke“ i „Patriotska liga“, kao i ostrašćeni muslimani, napali mirno naselje Pofaliće samo zato što su tamo bili nastanjeni Srbi i srpski starosjedioci više vjekova.
„Pofalići su kompletni bili srpsko vlasništvo. Napadnut je nenaoružan narod, civili, nad kojim je počinjen masakr. Oni koji su uspjeli pobjeći bili su sretni“, naveo je Mandić.
On je naglasio da se i danas, poslije 26 godina, traga za nekim Srbima iz Pofalića.
„Vlasti na nivou BiH ništa ne rade, a mi Srbi, nažalost, ne možemo nikome da se obratimo da dobijemo podršku u otkrivanju istine“, dodao je Mandić.
BIROKRATSKI LAVIRINT
Posebno nezadovoljstvo Mandić je izrazio odnosom predstavnika Srba u Savjetu ministara prema ovom problemu.
On kaže da za zločin u Pofalićima još niko nije odgovarao, a da se i danas traga za još 21 licem srpske nacionalosti, nestalim u napadu muslimanskih falangi.
„Ovo udruženje godinama pokušava da utvrdi istinu o nestalim pofalićkim Srbima, ali pri tome stalno nailazi na probleme i prepreke, i administrativne i političke prirode, koje im stvaraju vlasti u Federaciji BiH i Kantonu Sarajevo, kojima je cilj da prikriju stravične zločine nad sarajevskim Srbima“, navodi Mandić.
U opštem napadu muslimanskih jedinica na sarajevsko naselje Pofalići, u rano jutro 16. maja 1992. godine, prema srpskim izvorima, ubijeno je oko 200 civila srpske nacionalnosti, a uporedo sa likvidacijom i protjerivanjem srpskog stanovništva, njihova imovina je opljačkana i spaljena.
ČETIRI MONSTRUOZNA ODREDA
Prema podacima kojima raspolažu nadležni organi Republike Srpske, a koji su bili dostupni i medijima, napad na Pofaliće pripremili su komandant i lokalni starješina Teritorijalne odbrane, Hasan Efendić i Idriz Salko.
Na desetine ljudi, samo zbog hrišćanskog imena i prezimena, likvidirano je, a na stotine hapšeno, brutalno prebijano i terorisano. Od mnogobrojnih zlostavljanih žena, dokazano je da su dvije maloljetnice silovane.
U akciji su učestvovali odred „Pofalići 1“, čiji je komandant bio Habib Idrizović, „Pofalići 2“, sa komandantom Jusufom Lošićem i Odred „Velešići“, kojim je komandovao sada pokojni Enver Šehović, dok je na čelu bataljona Vojne policije bio Dževad Topić.
Prije napada, Pofalići su svakodnevno granatirani, a po naselju je pucano i iz snajpera. U ovim dejstvima na Pofaliće poginuli su Slavica Đurović i njene komšije Savo Marić i Obren Pantović, a teže je ranjen Slavicin muž Dobro.
DUGAČKA LISTA ŽRTAVA
Od snajpera je stradao Rajko Savić, a poslije ubistva penzionisanog policajca Mlađena Bratića među stanovništvom su zavladali strah i panika. Bratić je ubijen 4. maja 1992. godine u Gornjim Pofalićima, a istog dana ranjen je Dragomir Ignjatović.
Deset dana kasnije ubijen je Rajko Savić, nakon čega je počeo teror nad srpskim civilima, uništavanje i pljačka njihove imovine, da bi 16. maja, u 05.30 časova na naselje, koje je bilo u potpunom okruženju, počeo napad iz više pravaca – od Željezničke stanice, Fabrike duvana, Buća Potoka i Kobilje Glave.
Ubijena je i Nada Vasković, a bračni par Vojislav i Marica Pikulić odvedeni su iz svoje kuće i do danas se vode kao nestali. Ubijen je i bračni par Savić – Mirko i Rosa, zatim Božidar i Ljubica Elek, koji su kasnije zapaljeni. Likvidirani su i supružnici Stana i Stevan Vasković, kao i Vida Bratić.
STOTINE NESTALIH
Zločin u Pofalićima odnio je stotine života, mada broj nikada nije preciziran, jer su mnogi Srbi s početka rata tražili utočište u većinski srpskim Pofalićima.
Mnogi se i danas vode kao nestali, a mnogi od onih koji su preživjeli ovu golgotu nisu vratili svoju imovinu, tako da i nisu u prilici, niti u mogućnosti da otvoreno govore o stradanjima svojih najbližih, jer strahuju od opstrukcije i negativnih reakcija sarajevskih vlasti na zahtjeve za vraćanje imovine.
