U svečanoj sali Skupštine grada Štutgarta održana je povodom 140. godina od rođenja srpske naučnice i supruge tvorca čuvene „Teorije relativiteta“ Alberta Ajnštajna, Mileve Marić-Ajnštajn, odlično posećena Akademija. Moto je glasio: Saznanje istine.
O našoj i u Srbiji veoma malo poznatoj i gotovo zaboravljenoj Milevi Marić-Ajnštajn, koju mnogi naši stručnjaci smatraju najvećom srpskom naučnicom, nemačka javnost i stručni krugovi mlađih generacija gotovo da ne znaju ništa! Zato je cilj organizatora Akademije, Društva inženjera i tehničara „Nikola Tesla“ iz Štutgarta bio, da Akademijom na nemačkom jeziku pre svega upoznaju Nemce sa jednom od prvih žena u istoriji koja je u Cirihu upisala fakulktetske studije, kasnijom saradnicom i suprugom čuvenog Alberta Ajnštajna.
Pomenimo da društvo „Nikola Tesla“, prva strukovna zajednica osnovana pre 12. godina van Srbije, već sedam godina za redom, na eksluzivnim lokacijama priređuje akademije u čast srpskih velikana. Tako su održane uspešne akademije sa istim ciljem kao i sada o Milevi Marić-Ajnštajn, o Nikoli Tesli, Milutinu Milankoviću, dva puta o Mihajlu Pupinu, zatim o Ruđeru Boškoviću i Pavlu Saviću. Pored svečanog dela i stručnog predavanja o naučnim radovima srpskih velikana, Društvo inženjera i tehničara je uvek o svom trošku pripremilo i profesinalno urađene dokumentarne filmove o životu i radu pomenutih naučnika, takođe na nemačkom jeziku. Akademijama su uvek prisustvovali brojni nemački gosti iz nauke, tehnike i javnog života grada i pokrajine, a naravno i naši sugrađani.
Kao i uvek u ovakvim prilikama, i ovog puta je akademija o Milevi Marić Ajnštajn počela muzičkom tačkom poznate štutgartske violinistkinje Zorane Memedović, docenta na Muzičkoj akademiji u Štutgartu i njene koleginice. Sledili su kratki pozdravni govori predsednika Društva inženjera Petra Stojčića i potpredsednika Tanasija Rajića, poznatih stručnjaka na svojim područjima rada, koji spadaju u mlađu generaciju Srba u Štutgartu. Pozdravima se pridružio i generalni konzul Republike Srbije u Štutgartu Božidar Vučurović. Sa nemačke strane, u ime brojnih nemačkih gostiju skupu se obratio poslanik u već trećem mandatu nemačkog Bundestaga u Berlinu, ujedno Izvestilac nemačkog Saveznog parlamenta za Zapadni Balkan i odgovoran za saradnju mladih sa tog područja, Josip Juratović, inače čovek hrvatskog porekla. I on se toplim rečima zahvalio organizatoru za trud da i nemački građani više saznaju o vrsnim naučnicima koji su zadužili svet a potiču sa nekada jugoslovenskih prostora.
Posle uvodnog dela, jedan od najpoznatijih termodinamičara u Nemačkoj, profesor dr Jovan Mitrović održao je stručno predavanje o zajedničkom radu Mileve Marić-Ajnštajn i njenog supruga Alberta i njenom uticaju na nastajanje nekoliko veoma važnih i poznatih teorija koji su Albertu, nemačkom naučniku jevrejske veroispovesti, omogućile dodelu Nobelove nagrade.
Nakon predavanja profesora dr Mitrovića, prikazan je posebno za ovu priliku u Beogradu urađen polučasovni dokumentarni film o poreklu, detinjstvu, osnovnom školovanju i kasnijim studijama u Cirihu kao i suživotu Milevinom sa Albertom, posetama Milevinom rodnom mestu, boravku Alberta u Vojvodini i kasnije u Beogradu pa do njihovog razlaza i teškog života Mileve koja je uzgajala dva sina iz braka sa Albertom. Prisutne goste je prosto frapirala nebriga srpskih vlasti za rodnu kuću Mileve Marić-Ajnštajn koja se urušava i u kojoj neko gaji koze, kako je prikazano u filmu.
To je bio dovoljan povod da kasnije, na lepom koktelu, mnogi posetioci diskutuju o tome, i da poslanik Bundestaga Josip Juratović spontano obeća da će se lično založiti da se iz nekih nemačkih razvojnih fondova nađu sredstva kako bi se Milevina rodna kuća obnovila! Ako bi se to zaista obistinilo, bio bi to veoma veliki uspeh Akademije naših stručnjaka u Štutgartu!
Organizaciju akademije i izradu filma je finansijski manjim delom pomoglo Ministarstvo spoljnih poslova Republike Srbije- Uprava za dijasporu. Inače, film o životu Mileve Marić-Ajnštajn je urađen i kao 45-minutna verzija na srpskom jeziku kako bi se prikazivao i učenicima Dopunskih škola u Evropi.
Predrag Rakočević
