Bio je obdareni letač i sjajna ličnost. Rođen u vrijeme kada je Srbija išla u korak sa Evropom, uzdigao se do slave, svrstao među prvih hiljadu pilota FAI (Međunarodne vazduhoplovne federacije), za otadžbinu dao je sve.
Mihailo Petrović rođen je 14. juna 1884. godine u selu Vlakča, srcu Šumadije i Srbije. U skromnom, toplom porodičnom gnijezdu, na padinama Rudnika blizu Topole i Kragujevca, rastao je srpski Ikar.
Završava osnovnu školu, žedan znanja odlazi u svijet. Prvo u Vojno-zanatsku školu u Kragujevcu, zatim u Beograd, a potom u Rusiju, riješen da završi tehničku ili vojnu školu. Oštra ruska zima osujetila mu je planove. Zbog bolesti morao je nazad u rodni kraj. Vrativši se u Srbiju, 1903. upisuje i završava Artiljerijsko-podoficirsku školu, kao prvi u klasi 1905. godine. Narednik Petrović odlično je obavljao vojnu službu u Nišu, Kragujevcu i Beogradu.
Bio je stručan, odgovoran, pravičan i svestrana ličnost, obrazovao se, usavršavao, čitao, slikao, pisao pjesme. Pripremio je i položio ispit za oficira. Interesovao se za razne oblasti, posebno za avijaciju. U to vrijeme, 1910. i 1911. godine, u Beograd su dolazili mnogi avijatičari da prikažu svoje aeroplane i vještinu letenja: Simon, Maslenikov, Rusijan, Čermak… Posmatrajući ih, mladi Mihajlo je bio oduševljen, shvatio je da to njegov životni san i cilj, jer traži hrabrost, znanje, disciplinu, upornost, samouvjerenost izuzetne ljudske kvalitete.
Početkom 1912. godine na konkursu za pilote, Mihailo Petrović je izabran među prvih šest pitomaca. Odlazi u Francusku maja 1912. godine u pilotsku školu Farman, u gradiću Etamp kod Pariza. Instruktori su odmah zapazili njegovu izuzetnu obdarenost za letenje. Čuveni francuski pilot Broden prateći prve Petrovićeve letove, rekao je da će “biti as, jer je miran i prezire smrt”. Poslije dvadesetak dana obuke Mihajlo Petrović je izvršio samostalan let, prvi među srpskim pilotima. To je pobudilo izuzetnu pažnju, pa je dopisnik lista “Figaro” iz Pariza, koji je prisustvovao tom letu, napisao reportažu o “neustrašivom i divljenja dostojnom letu srpskog seržanta.” Krajem juna Petrović je ispunio uslove, tako da je 22. i 23. jula položio ispit za dozvolu pilota.
On je bio prvi srpski pilot sa diplomom (FAI broj 979), a to zvanje je dobio mjesec dana prije ostalih srpskih pitomaca.
Po povratku u zemlju, počeo je Prvi balkanski rat, narednik Petrović je sa ostalim pilotima uključen u ratne pripreme. Prvi je u Srbiji, 10. decembra 1912. godine letio na jednom od nabavljenih aviona. Januara 1913. godine letio je na aerodromu Trupalsko polje kod Niša. Pripremao se za predstojeće borbene letove na avionu “Farman-20”, koji je bio težak za letenje, no Mihajlo je bio uporan da ga ukroti. Stoga je francuski pilot Žil Vedrin u njemu vidio budućeg “velikog i slavnog avijatičara”. Sa Primorskim aeroplanskim odredom narednik Mihailo Petrović je otišao na aerodrom Barbaluši kod Skadra, gdje su vršeni prvi ratni letovi aviona.
Poginuo je izvršavajući borbeni zadatak 20. marta 1913. godine. Jak udar vjetra prevrnuo je avion, a on je bespomoćan ispao iz letelice i pao blizu letilišta. Visinomjer je pokazivao 1.234 m. Kazaljka na ručnom satu zaustavila se na 9.45 časova.
Tako je prvi srpski pilot postao i prva žrtva srpskog vojnog vazduhoplovstva, a drugi u svijetu. Sahranjen je kod crkve u selu Barbaluši 21. marta 1913. godine. Poslije Balkanskih ratova, aprila 1914. godine, njegovi zemni ostaci prenijeti su na Cetinje. Zalaganjem Mihailovog brata, artiljerijskog potpukovnika, Živana Petrovića, 1. oktobra 1931. godine prenijet je u Beograd i sahranjen u porodičnu grobnicu, uz vojne počasti.
Na Mihajlovoj rodnoj kući, u Vlakči, Vazduhoplovni savez Srbije postavio je 1953. godine spomen-ploču, ali nije ostvarena ideja da se kuća pretvori u spomen-muzej.
Zalaganjem Vlakčana osnovano je Zavičajno udruženje Mihailo Petrović, a 14. juni je postao seoska svetkovina. U Muzeju vazduhoplovstva na beogradskom aerodromu “Nikola Tesla”, nalazi se bogata memorijalna zbirka Mihajla Petrovića – 76 predmeta: kačket, kupljen u Francuskoj, ručni časovnik, štoperica, džemper u kojem je letio, originalne fotografije, vizit i post-karte sa njegovim likom, pisma, pjesme koje je pisao, kopije pilotskih diploma, svjedočanstva, knjige, časopisi i drugi predmeti.
Sjećanje na Mihajla Petrovića vječno živi, postao je legenda i inspiracija novim generacijama vazduhoplovaca u Srbiji. On je simbol vremena u kome je Srbija, mala i siromašna, u mnogo čemu zaostala zemlja, u vazduhoplovstvu išla u korak sa “velikim svijetom”. Na godišnjicu Mihailove pogibije, i za avijatičarske praznike, okupljaju se vazduhoplovaci oko Mihajlove humke na Novom groblju u Beogradu.
I svako prisjećanje na njega nameće pitanje koje, i kada ne bude izgovoreno, ostaje da lebdi u vazduhu: Da li smo se dovoljno odužili odvažnom prvencu našeg neba, prvom slomljenom krilu našeg vojnog vazduhoplovstva?
Prije par godina u Beogradu je osnovan “Vazduhoplovni fond pilot Mihailo Petrović” sa ciljem da se njegov i doprinos svih srpskih vazduhoplovaca, našem vazduhoplovstvu obilježi trajno i kako dolikuje, i da mu se u okviru obilježavanja 100 godina srpske avijacije podigne spomenik.
Slavko Jovičić
