Od 12. do 18. novembra 1991, pripadnici hrvatske (para)vojne policije u selima Kip (Daruvar), pod sumnjom da skrivaju oružje vojnog porijekla, i Klisa (Pakrac), radi „izmještanja“ stanovništva, pohapsili su 24-oro Srba civila, zatim ih doveli u Marino Selo te ih zatvorili i držali u podrumu inprovizovanog zatvora “Ribarska koliba”, gdje su ih psihički i fizički maltretirali.
Najčešće su primjenjivani sljedeći načini mučenja:
-potapanje u vodu,
-priključivanje na induktorsku struju,
-odsjecanje ušiju,
-rezanje po prsima,
-soljenje rana,
-gaženje nogama,
-udaranje metalnim šipkama i drvenim palicama.
Samo su šestorica preživjeli mučenja, dok su osamnaestorica likvidirani, s tim da se za tijelima petorice još uvijek traga.
Za likvidaciju pomenutih civila Županijski sud u Osijeku je u junu 2011. od šestorice optuženih pripadnika (para)vojne policije tkz. Zbora Narodne Garde, osudio dvojicu (Tomicu Poletto na 15 godina i Željka Tutića na 12 godina zatvora), dok je trojicu, u nedostatku dokaza, oslobodio optužbe, a protiv jednog je optužbu odbio zbog zastare krivičnog gonjenja.
Presuda je potvrđena od strane Vrhovnog suda RH u decembru iste godine.
U periodu od 8. oktobra 1991. do 29. marta 1992. u logorima “Ribarska koliba” u Marinom selu i “Stara ciglana” u Pakračkoj Poljani, koje je osnovala policijska jedinica za posebne namjene „Jesenje Kiše“ MUP-a RH pod komandom Tomislava Merčepa, likvidirano je više od 100 žrtava, uglavnom civila srpske nacionalnosti.
Većina likvidiranih potiče iz zapadnoslavonskih naselja sa područja Pakraca i Daruvara ali i sa teritorija opština Garešnica, Kutina, Bjelovar i Zagreb. Sva ova naselja nalazila su se van područja u kojima se srpsko stanovništvo oružjem suprotstavilo nasilju hrvatskih oružanih formacija.
Poslije hapšenja, bez sudskog naloga, Srbi su dovođeni u pomenute logore, pojedinačno ili u manjim grupama, gdje su zadržavani nekoliko dana i poslije strahovite torture, ukoliko nisu podlegli mukama, izvođeni na stratišta i likvidirani.
Mitrovdanska ofanziva * Knin je pao u Beogradu * Olga Draško * Paviljon 22
Županijski sud u Zagrebu je, u toku 2005, nakon dugogodišnjeg postupka, pravosnažno osudio petoricu pripadnika MUP-a Hrvatske (Muniba Suljića, Sinišu Rimca, Igora Mikolu, Miru Bajramovića i Branka Šarića) na kazne zatvora od 3 do 12 godina, zbog ubistva nepoznatog muškarca i nezakonitog lišavanja slobode i iznude trojice Srba, koji su u oktobru 1991. iz Zagreba dovedeni u Pakračku poljanu, gdje su ih likvidirala nepoznata lica.
Županijski sud u Zagrebu je u maju 2016. godine nepravosnažno osudio i Tomislava Merčepa, tadašnjeg komadanta rezervne jedinice MUP-a RH i savjetnika u MUP-u RH, na 5 godina i 6 mjeseci zatvora zbog toga što “nije spriječio sebi podređene da vrše nezakonita hapšenja, zlostavljanja i ubijanja 31 civila dovedenih iz Zagreba, Kutine, Ribnjaka, Janje Lipe, Bujavice, Međurića, Zbjegovače i Pakračke Poljane, od kojih je 23 usmrćeno”.
Dok su iz činjeničnog opisa presude izostavljene žrtve (20) za koje se nije moglo utvrditi ko ih je hapsio i likvidirao. Vrhovni sud je, presudom iz februara 2017. preinačio prvostepenu presudu tako što je optuženom povećao kaznu na 7 godina zatvora, koju je umjesto u zatvorskoj ćeliji, povremeno “izdržavao” u elitnoj banji Krapinske toplice.
U martu prošle godine hrvatski Vrhovni sud donio je odluku da se osuđeni Tomislav Merčep pusti na uslovnu slobodu nakon izdržane tri četvrtine zatvorske kazne zbog: znatno pogoršanog zdravstvenog stanja, ranije krivične neosuđivanosti, potpunog pridržavanja kućnog reda i što je dotadašnjim izdržavanjem kazne “u cijelosti ostvarena svrha kažnjavanja”.
Na današnji dan prošle godine mediji u regionu objavili su vijest da je umro ratni zločinac Tomoslav Merčep u 69 godini života, podsjećajući da je 2015. bio i VIP gost na inauguraciji hrvatske predsjednice Kolinde Grabar Kitarović.
U prvom velikom egzodusu Srba iz zapadne Slavonije u sukobu devedesetih, koji je kulminirao nakon osnivanja pomenutih logora, na području opština Daruvara, Grubišnog polja, Podravske Slatine, Pakraca, Novske, Orahovice i Virovitice, etnički je očišćeno 193 naselja (10 gradskih i 183 seoska), u kojima je uništena većina kuća i imovine, a uništeno je ili oštećeno i 27 pravoslavnih hramova, dok je ovo područje, zbog hrvatskog terora i pritisaka, napustilo 52.320 Srba, od kojih se velika većina više nikada nije ni vratila na svoja imanja.
Po popisu stanovništva iz 1991. u Kipu je živio 271 žitelj, od toga 195 (72%) Srba i 15 (6%) Jugoslovena, a u Klisi 139 žitelja, od toga 82 (59%) Srbina, dok je po popisu stanovništva iz 2011. u Kipu živjelo 148, a u Klisi 73 žitelja, bez oznake o njihovoj nacionalnoj pripadnosti.
Autor: Savo Štrbac
Izvor: DIC Veritas
17.11.2022.
 Autor: Savo ŠtrbacIzvor: DIC Veritas){kind=link}