Poslije tri sedmice protestnih vožnji ispred rezidencije istočno-američkog episkopa Irineja i nekoliko neuspjelih “rundi“ pregovora između parohijskog odbora i episkopa, poslije niza pisama uglednih parohijana episkopu i Sinodu, poslije talasa podrške Srbima Njujorka iz drugih parohija, eparhija, pa i kontinenata, desi se da javno glasilo objavi članak čiji naslov kaže da se njujorški Srbi “otimaju oko 88 miliona dolara“.
Uprkos tome što je ovaj članak portala Objektiv bio zaista objektivan, i uz puno razumijevanje za potrebe internet novinarstva zasnovanog na senzacionalizmu i poturanju klik-mamaca, strah od činjenice da većina današnje publike ne čita dalje od naslova tjera poznavaoca (ne)prilika u njujorškoj parohiji da raščisti zabune i pobode zastavu, koja se vijori nad protestima Srba u Njujorku, tamo gdje joj je mjesto.
Podrška proti Živojinu Jakovljeviću nije samo podrška popu, nego čovjeku koju se usudio da stane pred gusjenice politike vladike Irineja.
Pravoslavni Srbi Eparhije Istočno-američke nisu u protestu protiv vladike Srpske pravoslavne crkve ni zbog 88 miliona dolara, niti brane poziciju nekog sveštenika kojeg vladika premješta mimo njihove volje.
Ne , Srbe njujorške parohije uznemirila je višegodišnja bezobzirna politika vladike Irineja Dobrijevića, u čije su staranje dopali, a podrška proti Živojinu Jakovljeviću nije samo podrška popu, nego čovjeku koju se usudio da stane pred gusjenice vladičine politike.
Dakle, parohijani su ustali u odbranu prote Jakovljevića pošto ga je vladika bez osnova smijenio i premjestio “po potrebi službe“, i to u preteškom trenutku za sve pravoslavne Srbe, dok je patrijarh Irinej ležao bolestan, pred upokojenjem.
Kome je potreba da jednog od najpoštovanijih i najobrazovanijih sveštenika u čitavoj Sjevernoj Americi šalje iz postradale njujorške parohije u Džonstaun, stari industrijski gradić od 20000 stanovnika, u Pensilvaniji?
Podmeće se i da je vodu zamutio prota Jakovljević, a ne vladika Irinej, da bi se ostavio utisak da je smjena Jakovljevića stvar zasluge, a ne instrument vladičine političke ambicije, kojoj su parohijski interesi smetnja, a svako ko ih brani i zastupa – opasnost.
Da vladika Irinej već nije pokušao progon prote Jakovljevića, pa i da povjerujemo u tu nekakvu potrebu. Ali pritisak na Jakovljevića traje već najmanje godinu i po dana.
Da vladiku Irineja nije u Eparhiju dopratila loša reputacija o kojoj bruji čitavo Srpstvo, od neslavnog pominjanja u depešama Vikiliksa, nedostojnim jednog srpskog pravoslavnog vladike, do australijskih skandala, pa da i povjerujemo da su njegovi njujorški potezi samo “potreba službe“. Ali , nažalost, vladika nije došao u džaku, nego s “debelim dosijeom“ u svijesti srpskog pravoslavnog naroda, koji je, opet nažalost, nastavio da“deblja“ u Americi.
Međutim , njujorška parohija ne protestuje ni zbog depeša Vikiliksa, ni zbog Australije, pa ni zbog nelegalnih ustavnih promjena i registracije paralelnih crkvenih struktura, zbog kojih je u Ameriku dolazio i blaženopočivši patrijarh Irinej, nego zato što je ona sama napadnuta.
Svakome ko poznaje prilike u parohiji i ko je ispratio mučna događanja započeta tragičnim požarom koji je progutao crkvu Svetog Save na Menhetnu na Vaskrs, 2016. godine , jasno je da je Jakovljević uklonjen jer već skoro dvije godine brani ustavom zagarantovana prava njujorške parohije od apsolutističkih nakana vladike Irineja.
To treba da se podvuče, da ne bi bilo zabune.
A zabunu namjerno proizvodi šačica parohijana i članova Povjereništva bliskih vladici, šireći po društvenim mrežama podmetanja i zamjene teza. Naime , u javnim istupima Dušice Protić, članice eparhijskog pravnog savjeta, te internim pismima Žike Tomića i Zorke Milić, napada se sama ličnost prote Jakovljevića i njegove pastirske i predvodničke sposobnosti i učinak, da bi se opravdala smjena “po potrebi službe.“
Prota Jakovljević se u ovim napadima karakteriše kao slab predvodnik koji u članstvo parohije nije mogao da sabere više od 150 parohijana, pri čemu se maliciozno ignorišu dvije činjenice: prvo, ni u daleko bolja vremena, kad su Srbi u Njujorku imali crkvu, parohija u prosjeku nije imala više članova; a drugo, od decembra 2016. do septembra 2019., učlanjivanja nije ni bilo jer nije bilo održavanja parohijske skupštine, ne po volji prote Jakovljevića, nego po volji vladike Irineja.
Podmeće se i da je vodu zamutio prota Jakovljević, a ne vladika Irinej, da bi se ostavio utisak da je smjena Jakovljevića stvar zasluge, a ne instrument vladičine političke ambicije, kojoj su parohijski interesi smetnja, a svako ko ih brani i zastupa – opasnost.
Da li bi parohija ustala da brani slabog i nedoraslog pastira od dobrog vladike?
Da li bi se srpski pravoslavni vjernici Njujorka i okoline bez prijeke potrebe i velike naklonosti prema svom duhovniku usudili da uličnim protestima negoduju protiv odluka svoga vladike?
Da li bi se druge parohije u kojima je služio Živojin Jakovljević dizale u hrišćanskoj solidarnosti sa njujorškom parohijom i izlagale već oštro zaprijećenoj kazni vladike Irineja, da je Jakovljević slab pastir i nedorastao duhovnik?
Ko misli da se njujorška parohija digla iz bijesa i da bi svetogrdila, taj previše sebi daje za pravo i treba mnogo bolje da upozna parohijane čije postupke osuđuje zarad milosti vladike Irineja.
Iz predočenih zahtjeva je jasno da vladika Irinej traži da mu se parohijani sklone s puta i da se ne petljaju u upravljanje svojom parohijom.
Podsjetimo , od decembra 2016. parohija nema svoj Upravni odbor, nego njome upravljaju Povjereništva koja vladika postavlja i smjenjuje. Vladiku je i prošlog proljeća pobuna parohijana primorala da zakaže parohijsku izbornu skupštinu, ali je, uprkos tom obećanju, obnovljeni pritisak parohijana bio neophodan da podsjeti vladiku šta je obećao i da ga primora da zaista odobri održavanje skupštine u septembru ove godine. Kad je pred septembarsku skupštinu pokušao da iz spiska kandidata izbaci parohijane koje nije odobravao, parohija je zaprijetila bojkotom skupštine, što je vladiku ponovo primoralo da prikoči.
Danas , skoro tri mjeseca od izbora, taj izabrani parohijski odbor stoji bez funkcije za koju je biran, a pred vladičinim ultimatumom: pristanite da se ne miješate u svoj posao, pa ću vas blagosiljati. Drugim riječima, iz predočenih zahtjeva je jasno da vladika Irinej traži da mu se parohijani sklone s puta i da se ne petljaju u upravljanje svojom parohijom.
Vladika naročito insistira na tome da on, tj. njegovi ljudi, vode pregovore o prodaji tzv. vazdušnih prava gradnje, koja su u vlasništvu parohije i procijenjena su na 88 miliona dolara. Vladika na čelu tog poduhvata želi da ostavi gorepomenutog Tomića, koji je, uzgred budi rečeno, izgubio izbornu trku za mjesto predsjednika parohijskog odbora od Veljka Dobrilovića.
Srbi Njujorka se nadaju da se novi patrijarh i Sinod neće oglušiti o njihove molbe.
Trošenje parohijskog novca je em nekontrolisano em parohija nema uvid u te tokove i uopšte nije bitno da li se radi o 8 miliona, koliko je, prema navodima Upravnog odbora dosad potrošeno bez kontrole i nadzora parohije, ili o 88 miliona, koliko iznosi suma ponuđena od strane kupca vazdušnih prava gradnje s kojim se trenutno pregovara, takođe bez učešća parohije.
A o tome ko se otima za pare govori i činjenica da se najveći dio vladičinog ultimatuma parohijskom odboru sastoji od zahtjeva da se odbor ne petlja previše u finansije parohije i da aminuje dosadašnje finansijsko poslovanje, bez mogućnosti da najprije dobije uvid u njega. Praktično , vladika Irinej zahtijeva od odbora da odustane od svoje namjene, smisla postojanja i zakonske obaveze, da bude marioneta, glineni golub ili možda žrtveni jarac, u slučaju da neka buduća istraga iznese na vidjelo štetne radnje.
I dok odbor bije svoju bitku sa vladikom, parohijani se ne samo okupljaju u sve većem broju, nego je i podrška na društvenim mrežama sve glasnija, a sve je više hrabrih parohijana koji ličnim istupima kuraže i one manje kuražne. Sve je manji strah od prijetnje da će vladika Irinej izbacivati vjernike iz parohijskog članstva, po čemu je poznat, iako su neki parohijani ubijeđeni da se u eparhijskim kancelarijama spiskovi kandidata za izbacivanje već uveliko sastavljaju.
Nema izgleda da će se protesti prekinuti, jer dosadašnji pregovori ne pokazuju spremnost vladike da sagleda i razumije interese parohije.
Mnoge su oči uprte i u Beograd, gdje će apostolski žrijeb za par mjeseci ustoličiti novog patrijarha Srpske pravoslavne crkve. Srbi Njujorka se nadaju da se novi patrijarh i Sinod neće oglušiti o njihove molbe.
Vladan Ivković
Izvor: Srbist.com
