Od sklapanja Trijanonskog mira posle Velikog rata, u tek stvorenoj državi SHS velikougarski šovinisti su našli saveznike za njeno razaranje u poraženoj vojsci Dvojne monarhije, te je ta ko Bjelovar postao jedan od najjačih ustaških centara, jer su svi tajni putevi od terorističke Janka Puste u Mađarskoj išli kroz taj grad za Zagreb, a odabrane katoličkae crkve i samostani bili su usputne sigurne kuće ustaških terorista i kurira.
Hrvatsko stanovništvo Podravine većinski je bilo u stranci HSS (Hrvatska seljačka stranka),koja je čvrsto vezana sa katoličkom crkvom bila brana proklamovanom unitarnom Jugoslovenstvu kralja Aleksandra Karađorđevića.
Stranka HSS je planski formirala Seljačku i Građansku zaštitu za odbranu navodno „ugroženog“ hrvatskog stanovništva, jer je nova država naseljavala srpske dobrovoljce u Podravinu deleći im po pet hektara zemlje, koju su prethodno otkupili (a ne oteli!) od mađarskih zemljoposednika,jer je ugarska država tu bila vekovima gospodar.
Stvaran je kordon patriotskih naselja naspram neprijateljske države, koja ima aspiracije na delove teritorije SHS, ali i posledično izazivano nezadovoljstvo RKC, povećavanjem broja pripadnika SPC koji su tu već odavno prisutni, od vremena postojanja Varaždinskog generalata Vojne krajine, u ratovima između austrijskog carstva i otomanskih osvajača!
Kada je stvorena Banovina Hrvatska 1939.godine, knez Pavle je udovoljio zahtevu Vlatka Mačeka, predsednika HSS, iz vojnih magacina za Seljačku i Građansku zaštitu dato je odmah 100000 vojničkih pušaka,čiji deo se našao u rukama zaštitara u Podravini!
Većina pripadnika Zaštite bili su istovremeno članovi tajne ustaške organizacije, i nisu se odazvali na mobilizacijski poziv 1941.godine, ali su odmah razoružavali formacije Jugoslovenske armije (naročito pozadinske delove!).
Već 8. aprila 41. u 108.pešadiskom puku Slavonske divizije izbila je oružana pobuna, jer su aktivni i rezervni oficiri Hrvati razoružali oficire Srbe, i preuzeli komandu u dogovoru sa ustaškim gradonačelnikom Bjelovara, krećući da zauzmu žandarmerijsku stanicu u gradu Garešnici,uz pomoć naoružanih pripadnika Seljačke i Građanske zaštite!
U sukobu sa žandarima poginula su dvojica hrvatskih terorista a trojica su ranjena, dok su narednih dana u predgrađu Bjelovara žandari i deo vojne jedinice u sukobu sa teroristima ubili 28 zaštitara, dok im nisu pristigli nemački okupatori kao spasioci!
Odmah po donošenju antisrpskih zakona u Hrvatskom saboru, gradonačelnik Bjelovara dr Julije Makanac, potencirao je da se za osvetu „nedužnih zaštitara“ ima preventivno streljati odabrane Srbe koji su već bili upisani u ustašku crnu knjigu, kao dokazano odani jugoslovenskoj državi.
U večernjim satima 27.aprila, u selu Gudovac (udaljenom 6 km od Bjelovara) zaštitari su po nalogu učitelja Rudolfa Srnaka uhapsili i streljali deset domaćih Srba, a 28.aprila po nalogu Martina Čikoša, tajnika (sekretar) podružnice HSS i komandira Zaštite, iz okolnih sela su dovođeni odabrani Srbi, i zatvarani u improvizovani zatvor, da bi uveče bili na ulici postrojeni pred Eugenom Kvaternikom – Didom, šefom službe bezbednosti NDH, koji je doputovao iz Zagreba da bi rukovodio širom akcijom progona Srba u Podravini.
Toga dana je u mestu Grubišno polje pokupljeno 500 odabranih Srba i oterano u Gospić (kao jedan od prvih transporta Srba sa šireg područja NDH), gde su potom pobijeni na Jadovnom!
Uhapšeni Srbi u Gudovcu su oterani na periferiju sela, na sajmište gde su i pobijeni. Pre likvidacije su naterani da iskopaju raku dužine 42x 2metra. Sam taj zločin su izvršili pripadnici Zaštite, oni su i potrpali ubijene u tu raku, potom ih posuli živim krečom da brže istrunu!
Porodice ubijenih Srba su odmah obavestile nemačku okupacionu komandu o zločinu, i dva dana kasnije iz Bjelovara je stigla nemačka komisija, koja je naredila da se raka otvori i da lekar pregleda ubijene, te je vojni lekar dr CIGLER fotografisao svaki leš, i utvrdio da su smrtonosne povrede od noževa i metaka, ali i da su neki živi zakopani!
Prilikom ekshumacije, iz masovne grobnice je izvađen jedan preživeli Srbin, Despić iz sela Klokočevac!
Pedantni Nemci su proveli istragu, i pohapsili 40 zaštitara kao počinioce zločina,te ih oterali u Bjelovar, o samom događaju je sačinjen detaljan izveštaj pod naslovom „Ustaschen werk bei Bjelovar” (Delo ustaša kod Bjelovara), koji je dostavljen nadležnoj vojnoj komandi. Nemci su nabrojali 187 leševa, ali Ivo Goldštajn danas navodi 196 ubijenih.
Mladen Lorković, ministar spoljnjih poslova NDH, protestovao je kod nemačkog poslanika Zigfrida Kašea,tvrdeći da se nemačka vojska meša u unutrašnje stvari hrvatske države, te je obećao istragu o tom zločinu, o čemu Kaše izveštava Berlin već 30.aprila.
Po naređenju iz Berlina Kaše je oslobodio zaštitare, koji nisu odgovarali za svoje domoljubno delo, a nemačke komande u Prvoj okupacionoj zoni u NDH nisu se više mešale u provođenje genocida nad Srbima (za razliku od talijanske vojske koja to nije dozvoljavala u Drugoj okupacionoj zoni),te su zato najobimniji zločini ustaša i činjeni u nemačkoj okupacionoj zoni tokom celokupnog trajanja NDH!
Hrvatski kroatokomunisti su posle oslobođenja pokušavali da zabašure činjenicu da su zaštitari kao članovi HSS izvršili zločin u Gudovcu, kako se ne bi otvorilo pitanje brojnih zločina nad pripadnicima Jugoslovenske kraljevske vojske u Podravini tokom nemačke agresije 41.godine, te je tek 1955.godine podignut spomenik u Gudovcu, naravno kao obeležje za žrtve fašističkog terora, kao obavezni prigodni tekst!
Spomenik je odmah miniran početkom građanskog rata u Hrvatskoj devedesetih godina prošlog veka, ali je hrvatska vlast u toku svog pristupnog puta za EU obnovila 2010.godine spomenik, iz razloga što je delo poznatog i priznatog vajara Vojina Bakića (slučajno Srbina iz Slavonije), koji je poznat i evropskoj kulturnoj javnosti!
Kasarna JNA u Bjelovaru, bila je u jesen 91.godine blokirana od strane paravojnih formacija ZNG čiji su pripadnici sinovi i unuci onih zaštitara,te su nakon dogovorene predaje (uz garanciju evropskih posrednika iz Posmatračke misije Evropske zajednice) odmah izdvojili i streljali četvoricu oficira JNA, a posle nekoliko dana i grupu nenaoružanih regruta!
Za taj zločin niko nije odgovarao, akteri su nagrađeni medaljama i priznanjima kao dokazani hrvatski domoljubi!
Istorija jeste učiuteljica života, Srbi zato pamte, iako bi i EU i Vatikan da im menjaju svest ……………………………..
Napisao: Vladimir FROLOV
izvor:https://srpskistav.com/
