Anotacija
U zgradi Hrvatskog državnog arhiva u Zagrebu, 23. jula predstavljeno je treće izdanje knjige hrvatskog istoričara Stjepana Loze, koja ne samo da negira zločine hrvatskih ustaša nad Srbima, Jevrejima i Ciganima, već i optužuje Srbi su da su genocid tokom Drugog svetskog rata u stvari uradili, a onda „svalili krivicu na Hrvate“. Ana Filimonova, ruska balkanska istoričarka, podseća na istorijski dokazane razmere ustaških zločina nad Srbima.
Istorijski gledano, srpska reč „ustaša“ („ustaša“) nije sadržala nikakve negativne konotacije, što bi doslovno značilo „buntovnik“, odnosno borac protiv ugnjetavanja i nepravde. Međunarodnu rasprostranjenost je dobila nakon početka ustanka srpskog i muslimanskog stanovništva protiv osmanske vlasti u Hercegovini 1875. godine, kada su srpski intelektualci u Austrougarskoj, među kojima i pesnik Jovan Jovanović-Zmaj, podržavao je pobunjenike, a Zmai ih je prvi nazvao ovim starim romantičnim imenom. Pokupile su je ruske, francuske, engleske, mađarske i druge novine, a sami pobunjenici su se radije nazivali ustašama. Međutim, Katolička crkva se umešala u stvar: nakon odluke Berlinskog kongresa 1878. godine, Bosna i Hercegovina je prebačena u sastav Austrougarske, sveštenstvo katoličkih samostana Bosne i Hercegovine je radije veličalo katoličke pobunjenike na svaki mogući način. , ističući njihovu privrženost carstvu.
Dalja evolucija istorijskog imena vezana je za pojavu stuba hrvatske nacionalne misli Ante Starčevića, u modernoj Hrvatskoj dobio ponosnu titulu „oca hrvatske nacije“. Ideologija Ante Starčevića i njegove Hrvatske stranke prava (otuda i naziv „Dešnjak“), zapravo, nije sadržavala ništa osim primitivne, vulgarne i agresivne srbofobije. Svelo se na tezu „Hrvati su čista arijevska rasa, a Srbi inferiorna ropska rasa“. Starčević je velikodušno dodao srpske zemlje, kao i skoro ceo Balkan, „hrvatskim prostorima“. Hrvatska stranka prava isticala je glavni pravac razvoja hrvatske nacionalne ideologije, ali desničarstvo nije „visilo u vazduhu”: na praktičnom planu bilo je usko povezano sa austrijskom i mađarskom vladom i rimskom vladom. Katolička crkva.
Konstanta je bio šovinistički, rasistički odnos desničara prema srpskom narodu. Postepeno, ali postojano, razvijao se proces pravašizacije hrvatskog društva i kulture, koji je prilično brzo krunisan „plodovima“: srpskim pogromima u Bosni i Hercegovini 1895, 1902. i 1914. godine. Nakon raspada Stranke prava 1895. godine, grupa koju je predvodio Josip Frank napustila je njene redove., koji je osnovao Čistu stranku prava (CPP). CPR je zauzela još ekstremniji stav prema Srbima i kompulzivno je jurila ka stvaranju „jedinstvene nezavisne hrvatske države“ koja bi ujedinila „sve teritorije koje pripadaju Hrvatima na osnovu istorijskog prava“, što je još uvek bez ikakve sumnje obuhvatala skoro ceo Balkan. Štaviše, Frank je inicirao stvaranje posebne „desnoruke straže“ („narodne garde“) – paravojne jedinice stranke, koja je postala prototip ustaških jedinica.PODRŽITE NEZAVISNO NOVINARSTVO
Pomozite rad Vaseljenske prema svojim mogućnostima:5 €10 €20 €30 €50 €100 €PayPalZajedničkim snagama protiv cenzure i medijskog mraka!
Sledeća faza u razvoju hrvatskih ustaša vezuje se za formiranje izvan Kraljevine SHS, stvorene 1918. godine, pre svega u Mađarskoj, centara za obrazovanje i obuku hrvatskih terorista, nazvanih „ustaše“. Zauzvrat, rimokatolički sveštenici pokrenuli su široku međunarodnu kampanju u kojoj su ustaše okarakterisali kao „starohrvatske borce protiv tiranije“. Koncept „ustaša“ je čvrsto ušao u svakodnevni život Hrvatske seljačke stranke pod vođstvom Vlatka Mačeka , označavajući tako borce za „hrvatsku slobodu“ od „velikosrpskog zuluma“. Ante Pavelić (1889−1959), sekretar Hrvatske stranke prava u međuratnoj Jugoslaviji, nakon „diktature“ uvedene 1929. u Kraljevini Jugoslaviji – zabrane ekstremističkih nacionalističkih i drugih partija – prebegao je u Italiju, gde je stvorio centar ustaški pokret (UHRO, Ustaško-Hrvatska revolucionarna organizacija), usvajajući „dostignuća“ italijanskih fašista i nemačkih nacista. Poklič „Proleće kuću!“ (Za domovinu spremni) sa rimskim pozdravom sa podignutom rukom postaje tajno obeležje ustaša. Bilo je to pod sloganom „Za kuću spremnih!“ Hrvati su u sastavu „Neprijateljske divizije“ tada ratovali na Istočnom frontu, čineći zločine nad civilnim stanovništvom Malo Rusije i Velike Rusije. Tako je nekada slavno i svetlo srpsko ime „ustaša“ dobilo zloslutno značenje.
U Zagrebu je 10. aprila 1941. proglašeno stvaranje Nezavisne Države Hrvatske, koja je postala prvo praktično oličenje sna hrvatskih ideologa o sopstvenoj zemlji. De jure, NGH, koja je pokrivala skoro celu Jugoslaviju, nije bila država, a njena teritorija je bila podeljena na dve okupacione zone – Treći Rajh i fašističku Italiju (Bugarska je dobila Makedoniju i deo jugoistočne Srbije sa gradovima Vranje i Pirot, a Bačka, Baranja i Prekmurje ustupljeni Mađarskoj). Vojni guverner NGH bio je general Edmund Glejz fon Horstenau , a komandant nemačkih trupa general Liters , koji je direktno odgovarao Horstenauu. Na čelo ove formacije, zvane „kraljevstvo“, postavljen je princ iz savojske dinastije Aimone Roberto Margerito Mario Giuseppe Torino di Savoia pod imenom Tomislav II , čija noga nikada nije kročila na teritoriju NGH. Međutim, Ante Pavelić, koji je dobio nejasnu titulu „vođe“, zaista je imao izvesnu samostalnost. Balansirao je između interesa Rima i Berlina, očigledno dobivši od obe strane „zeleno svetlo“ za radikalno rešenje srpskog i jevrejskog (i ujedno i ciganskog) pitanja u cilju stvaranja etnički čiste hrvatske države, kako su planirali Ante Starčević i Josip Frank.
NGH u aprilu 1941. donosi rasističke zakone: zabranu srpske ćirilice; Jevrejima, Srbima i Ciganima zabranjena je bilo kakva javna delatnost; Srbi su bili dužni da nose plavu traku sa slovom „p“ (pravoslavni), Jevreji – prvo na rukavu, a potom na leđima – žutu Davidovu zvezdu itd.
Hrvatski klerofašizam, odnosno spoj ultrašovinističkih i klerikalnih ideoloških paradigmi, našao je praktičnu refleksiju na tlu NGH.Pročitajte još: Novi protest protiv korona mera u Zagrebu
Uoči Nemaca i njihovog „rešenja jevrejskog pitanja“, hrvatske ustaše su samostalno, bez učešća Nemaca i Italijana, stvorile 24 logora smrti na teritoriji NDH sa ciljem fizičkog uništenja pre svega Srba (npr. kao i Jevreji i Cigani), pored toga, nameravajući da pokatoliče trećinu stanovništva (drugu trećinu da protera i poslednju da uništi fizički). Prvo je formiran logor Danica, zatim Jadovno, Stara Gradiška (stvorena da se eliminišu isključivo žene i deca) , Pag, Tenja, Jastrebarsko, Lepoglava, Sisak, Slavonska Požega, Belovar itd.
Jedan od najznačajnijih momenata je sistemski pristup ustaškog vrha u pitanju „rešavanja srpskog pitanja“. Dakle, kao glavna tačka za likvidaciju Srba („preteča Jasenovca”), prostor severnog Velebita, izolovane visoravni planinskog lanca, okružen gotovo neprolaznom šumom, slabo naseljenim, a potom i Hrvatima, je izabran. Ovde, u okolini sela Jadovno (lički kraj), bilo je nekoliko ogromnih kraških raseda, od kojih su najveće bile „jame“ Šaranova i Jarčija. Tu su još krajem 1930-ih pripadnici ilegalne ustaške organizacije u Lici dobili nalog od Ante Pavelića, koji je bio u progonstvu u Italiji, da organizuju speleološko proučavanje raseda. Ustaše su počele da izvršavaju naredbu zajedno sa „mišnicima“ (lokalni naziv za katoličke sveštenike),
Međutim, rezultat, o kojem je Pavelić bio obaviješten, uopće nije govorio o kravama, kozama i ovnovima, već da će u kraške rasjede Velebita “stati” milion ljudi. Tako se pojavila „crna knjiga ustaša“ u kojoj su se nalazila imena istaknutih srpskih intelektualaca, sveštenika, trgovaca, lekara, inženjera, učitelja, rezervista i žandarma (naročito onih koji su učestvovali u gušenju prvog ustaškog ustanka koji je podigao mesto ovde 1932. ovo je bio čuveni „Velebitski ustanak“).
Likvidacioni centar Gospić – Jadovno – Pag nastao je u aprilu 1941. godine kao kompleks od sedam logora, spojenih dobrom infrastrukturom, koja ih povezuje sa centrom u Gospiću, koji se nalazi u nekadašnjem austrougarskom zatvoru „Gerikht“. Upravo je Gospić bio regionalno središte tajnog društva „Hrvatska nacionalna omladina“ na čelu sa Andrijom Artukovičem , budućim ministrom unutrašnjih poslova NDH, kojem je Ante Pavelić početkom 1932. godine uputio ustanak, prenos novca za ovo.
Upravo je centar za istrebljenje nastao u Jadovnu, jer su zarobljenici ovdje dolazili samo da bi u jednoj od „jama“ čekali svoj red da budu ubijeni. Ovde su u zapečaćenim vagonima namenjenim za prevoz stoke, odmah po donošenju rasnih zakona, dovoženi ljudi sa ustaškog lista, sastavljenog na celoj teritoriji Hrvatske banovine. U samom Gospiću ustaše su preuzele vlast 10. aprila, istovremeno sa najavom stvaranja NGH, a ovdašnje Srbe su munjevitom brzinom pohapsili dojučerašnje komšije i kolege Hrvati, koji su, uglavnom, već pristupili ustaška organizacija. Prevoz od Gospića do Jadovna stizao je dva puta dnevno. Ljudima kojima su automobili nabijeni „do oka” nisu davali ni vodu ni hranu. Međutim, pečati na automobilima su bili „državni“, kao i naređenja,
Vremenom su se vozovima dodavale pešačke kolone ljudi, međusobno povezane i duž kolone, između ljudi, u jednu liniju (to je bio patološki plan), i ovi nesrećnici, iscrpljeni više od 20 kilometara puta , očekivao samo bolnu smrt na kraju. Već prve noći nakon formiranja centra za likvidaciju u Jadovnu počelo je ono što će kasnije biti nazvano „ustaška vakhanalija“: Srbi – pripadnici četničkih organizacija, oni koji su bili članovi Sokolskog društva i drugi bili su podvrgnuti divljanju. mučiti. Te noći je sinu uglednog srpskog trgovca izrezane oči „za profit“ i „poklone“ majci. Kolone ljudi vezanih konopcem ili bodljikavom žicom odvođene su do jama, gde su ustaše tukli prvu dvojicu maljem i bacali ih u provaliju kako bi svojom težinom vukli celu kolonu. U ovom uživanju u vrištanju, u pokušaju ljudi da stanu na noge i ne padnu u jamu, bilo je posebno zadovoljstvo za ustaše. Oni Srbi sa „crne liste“ koji nisu ušli u „gospićki voz“ ostali su u nekadašnjem austrijskom zatvoru i bili podvrgnuti posebno sofisticiranoj torturi. Sredinom maja 1941. počela su hapšenja Jevreja, među prvima je bila jevrejska studentska fudbalska reprezentacija, koja je porazila Hrvatski akademski sportski klub i za „nagradu“ dobila „putovanje u Gospić“. Međutim, Jadovno nije bilo samo centar likvidacije – ustaše su se ovde „obučavale“ stvarajući logore smrti širom NGH. ostali u bivšem austrijskom zatvoru i bili podvrgnuti posebno sofisticiranoj torturi. Sredinom maja 1941. počela su hapšenja Jevreja, među prvima je bila jevrejska studentska fudbalska reprezentacija, koja je porazila Hrvatski akademski sportski klub i za „nagradu“ dobila „putovanje u Gospić“. Međutim, Jadovno nije bilo samo centar likvidacije – ustaše su se ovde „obučavale“ stvarajući logore smrti širom NGH. ostali u bivšem austrijskom zatvoru i bili podvrgnuti posebno sofisticiranoj torturi. Sredinom maja 1941. počela su hapšenja Jevreja, među prvima je bila jevrejska studentska fudbalska reprezentacija, koja je porazila Hrvatski akademski sportski klub i za „nagradu“ dobila „putovanje u Gospić“. Međutim, Jadovno nije bilo samo centar likvidacije – ustaše su se ovde „obučavale“ stvarajući logore smrti širom NGH.
U avgustu 1941. italijanske vlasti su odlučile da prošire svoju zonu okupacije i primorale ustaše da likvidiraju logor Jadovno (funkcionisao je do 15. avgusta). Zarobljenici, međutim, nisu pušteni – prebačeni su na ostrvo Pag, a onda su jednostavno počeli da seku, bacajući tela u zaliv koji je pocrveneo od srpske i jevrejske krvi. U logorima Metaina i Slano uglavnom su likvidirane žene i djeca (koji su prije smrti bili podvrgnuti seksualnom nasilju, u ovim orgijama posebno se istakla grupa katoličkih svećenika Senjske biskupije, a organizator je bio paški župnik ). Ustaše su pozvale italijanske oficire da „podijele zabavu“, ali su oni bili bukvalno šokirani viđenim i napisali su apel komandantu Druge italijanske armije i samom papi. Kada su Italijani, koji su stigli na Velebit, utvrdili veličinu i detalje ustaških zločina, poslali su relevantne materijale i Dučeu i Vatikanu. Pag je na kraju ostao samo sa malom grupom muških zatvorenika, koji su prebačeni u novootvoreni „radni logor“ Jasenovac, predodređen da postane najveći srpski grad pod zemljom. Jadovno je, međutim, ušlo u istoriju kao mesto istrebljenja srpske elite, planirano i pre stvaranja NGH. Šezdesetih godina prošlog veka, hrvatsko rukovodstvo je, nakon proučavanja Šaranove jame, naredilo da se sve ostale jame zabetoniraju. Trenutno je utvrđeno da su u kompleksu logora smrti Gospić – Jadovno – Pag tokom čitava 132 dana postojanja ubijani divljim metodama. Pag je na kraju ostao samo sa malom grupom muških zatvorenika, koji su prebačeni u novootvoreni „radni logor“ Jasenovac, predodređen da postane najveći srpski grad pod zemljom. Jadovno je, međutim, ušlo u istoriju kao mesto istrebljenja srpske elite, planirano i pre stvaranja NGH. Šezdesetih godina prošlog veka, hrvatsko rukovodstvo je, nakon proučavanja Šaranove jame, naredilo da se sve ostale jame zabetoniraju. Trenutno je utvrđeno da su u kompleksu logora smrti Gospić – Jadovno – Pag tokom čitava 132 dana postojanja ubijani divljim metodama. Pag je na kraju ostao samo sa malom grupom muških zatvorenika, koji su prebačeni u novootvoreni „radni logor“ Jasenovac, predodređen da postane najveći srpski grad pod zemljom. Jadovno je, međutim, ušlo u istoriju kao mesto istrebljenja srpske elite, planirano i pre stvaranja NGH. Šezdesetih godina prošlog veka, hrvatsko rukovodstvo je, nakon proučavanja Šaranove jame, naredilo da se sve ostale jame zabetoniraju. Trenutno je utvrđeno da su u kompleksu logora smrti Gospić – Jadovno – Pag tokom čitava 132 dana postojanja ubijani divljim metodama. Jadovno je, međutim, ušlo u istoriju kao mesto istrebljenja srpske elite, planirano i pre stvaranja NGH. Šezdesetih godina prošlog veka, hrvatsko rukovodstvo je, nakon proučavanja Šaranove jame, naredilo da se sve ostale jame zabetoniraju. Trenutno je utvrđeno da su u kompleksu logora smrti Gospić – Jadovno – Pag tokom čitava 132 dana postojanja ubijani divljim metodama. Jadovno je, međutim, ušlo u istoriju kao mesto istrebljenja srpske elite, planirano i pre stvaranja NGH. Šezdesetih godina prošlog veka, hrvatsko rukovodstvo je, nakon proučavanja Šaranove jame, naredilo da se sve ostale jame zabetoniraju. Trenutno je utvrđeno da su u kompleksu logora smrti Gospić – Jadovno – Pag tokom čitava 132 dana postojanja ubijani divljim metodama. 40.123 ljudi .Pročitajte još: „Obavezno obrazovanje” kao autokolonijalna zamka
„Naslednik“ Jadovna – Jasenovac – zauzimao je površinu od 240 kvadratnih metara. km (za poređenje: Aušvic – samo 40 kvadratnih kilometara). Jasenovac je logorski sistem koji je imao pet velikih logora, nekoliko malih logora i mesta likvidacije. Ljudi su bili smešteni na otvorenom, na golu zemlju, nehigijenski uslovi stvarali su idealne uslove za razvoj epidemija, posebno tifusa.
Za razliku od Nemaca, koji nisu hteli da „prljaju ruke“, ustaški logori su imali drugačije pravilo: ubistva Srba, Jevreja i Cigana su morala biti namerno monstruozna. Bio je to u izvesnom smislu „radni logor“ u kome su se izrađivali alati za poljoprivredu, ali ne samo. Gotovo odmah, ovde su počeli da se prave i drugi alati: sekire, testere, čekići, noževi. Najpoznatiji nož bio je „Serbosek“ – kratak, zaobljen nož pričvršćen za kožnu rukavicu kako ne bi skliznuo sa dželatove ruke i žrtvinog grla.
General fon Horstenau je u svom ličnom dnevniku za 1942. godinu zapisao: „Ustaški logori u NGH su bili suština užasa. O logoru Jasenovac 11. novembra 1942. godine oficir Artur Hefner je pisao : „Koncept logora Jasenovac treba shvatiti kao kompleks od nekoliko logora, udaljenih nekoliko kilometara i grupisanih oko samog Jasenovca. Bez obzira na zvaničnu propagandu, ovo je jedan od najstrašnijih logora, koji se može porediti samo sa Danteovim paklom.
U Jasenovcu su se praktikovale najsofisticiranije i izopačene torture: vađenje noktiju na rukama i nogama, zaslepljivanje zabijanjem metalnih predmeta u oči, odsecanje komada kože i mesa i punjenje rana solju, guljenje kože, vešanje, odsecanje genitalija, nosa, uši i jezici, žive gore. Deci su izvlačili udove, razbijali glave o zidove, bacali ih u vatru, u posude sa ključalom vodom i krečom, odsecali im uši i rezali oči stavljali u kutije itd. itd. Posebna prednost je data zabijanju šila u srce – u tome su se „zanatlije“ takmičile jedni sa drugima. Srbima, Jevrejima i Ciganima glave su razbijane maljem, ekseri zabijani u glavu; delovi tela su odsečeni, ali osoba nije dokrajčena – ostavljena je da krvari. „Ništa manje“ nije posvećeno seksualnom nasilju.
Prvi jasenovački „vladar“ Vekoslav „Maks“ Luburić stalno je ponavljao da „Srbi u NDH moraju biti uništeni, jer je to program koji se mora sprovoditi“. Ante Pavelić je dodao da je „pokatoličenje Srba temeljna tačka“ njegovog programa. Tako su se čitava teritorija NGH, a ne samo logori smrti, po rečima nemačkog istoričara , „pretvorila u jednu veliku krsnu i gigantsku klanicu“. Komanda Druge italijanske armije je 10. juna 1941. obavestila Musolinija da je „hrvatski ultranacionalizam, koji je izgubio svaki osećaj za meru, uspostavio režim nasilja i terora, koji se stalno pojačava. … Ustaše su krenule u osvetu i represiju, koja se može porediti samo sa najmračnijim srednjim vekom. general Alesandro Luzano u pismu Musoliniju mimo protokola govorio je o zločinu koji su ustaše počinile u Prebilovcima početkom avgusta 1941. opisujući svoj dolazak u selo „posle trodnevnog masakra“. Luzano je svedočio o „gomili leševa ubijene dece“, a dečak sa prerezanim grlom, koji je još uvek mogao da govori, već u bolnici je ispričao da su učiteljicu i osmogodišnje devojčice silovale ustaše, zatim decu ubijeni, glave su im odsečene i stavljene na stolove, a creva su ukrašavala zidove“, „katolički paroh don Ilija Tomas“, “ostale žene i djeca jednostavno su bačeni u jame”, a “cijela Hercegovina, Bosna, Lika, Dalmacija puna je takvih jama. Masakr nad Srbima dostiže takve razmere da truje vodu. Lično sam video kako je crvena voda tekla sa jednog izvora u Popovom polju, nedaleko od jame u koju je bačeno četiri hiljade Srba.Pročitajte još: Više ni ne kriju, vakcine se testiraju na deci
Egon Berger , koji je stradao tokom Holokausta, napisao je u svojoj knjizi „44 meseca u Jasenovcu” da je „otac satana”, katolički paroh manastira Petričevac u Banjaluci Miroslav Filipović-Majstorović, uzimao decu od majki navodno na krštenje . po katoličkom obredu i zapravo im se na najrazličitije načine rugao. Jedna od tih „zabava” bila je bacanje dece u vazduh: tri puta je Majstorovič bacio pretučeno dete, a četvrti put je podmetnuo kolac ispod onog koji je padao i probio ga do kraja. Na plač djece dotrčale su majke koje su ustaše strijeljale na licu mjesta.
Međutim, Srbe, Jevreje i Cigane nisu samo ustaše ubijale u Jasenovcu, već su sistematski masakrirane u stotinama sela. Tako su 7. februara 1942. za samo jedan dan u selima Šargovac, Drakuliči i Motiki ubili 2.370 srpskih civila, među kojima je bilo 551 dete. Masakr je organizovao Viktor Gutić , ustaški komandant takozvane Hrvatske krajine, a predvodio ga je isti „otac sotona“ Miroslav Filipović-Majstorović. Prema dostupnim podacima, u ustaškom masakru je učestvovalo 1.300 katoličkih sveštenika. Podsetimo, vojni vikar vojske NGH bio je Alojzij Stepinac , koji je u sprezi sa Vatikanom pokatoličio „Srbe raskolnike“.
U Brčkom je, kako svedoče svedoci , „ fra Ante , sveštenik Tramošnice, sam organizovao ustaške bande u svom selu i išao sa njima po srpskim selima, grabio Srbe gde god je mogao, odvodio ih u svoje selo, zaključavao u magacin i držao tamo ih danima bez vode i hrane, zverski mučeći uz pomoć ustaša. „ U ovom kritičnom kobnom periodu “, proizilazi iz svedočenja preživelih, „ Od 24. juna do 28. juna 1941. godine pobijeno je više od 100 hiljada nevinih Srba u Bosni, Hercegovini, Dalmaciji, Lici, Hrvatskoj i Sremu. U to vreme zločini su činjeni ne samo noću, već i danju. Poput divljih životinja, Srbi su hvatani svuda – na ulicama, u svojim domovima i ustanovama, na njivama i njivama. Kamionima su odvezeni na periferiju grada i tamo ubijeni. Mnoge od ovih nesrećnih žrtava bile su podvrgnute najstrašnijim mučenjima, a smrt je dočekana sa uzdahom olakšanja. U Glini je 29. i 30. jula 1941. godine počinjen stravičan zločin, a 4. i 5. avgusta 1941. godine u Glinskoj crkvi Rođenja Bogorodice izvršen je drugi zločin u kome je ubijeno više od 1.200 Srba.
Eugen Kvaternik , šef službe bezbednosti NGH , jednom je rekao da mu ni sto godina neće biti dovoljno da se do kraja napije srpske krvi. Ministar NDH Milovan Žanič je izjavio : „ …Ovo treba da bude zemlja Hrvata i ničija više… Nema metoda koje mi, kao ustaše, ne možemo primeniti da ovu zemlju učinimo hrvatskom i čistom. to Srba. Mi to ne krijemo, to je politika naše države i ostvarićemo ono što ustaški principi kažu…“
U proleće 1942. godine u Bosni i Hercegovini, u mestu Stari Brod i Miloševići (opština Višegrad), na obali Drine, ustaška, tačnije, Crna legija (u kojoj su bili lokalni muslimani) pod komandom Jure Frančetiča , ubio više od 6.000 Srba. Neki od Srba, posebno devojaka i žena, pohrlili su u vodu da pobegnu od ustaša. Najneverovatnije u vezi sa ovim događajem je da je pomoć Srbima koji su prešli Drinu pružila nemačka jedinica smeštena na spasonosnoj obali. Nemci, koji više nisu mogli da vide ustaški masakr, počeli su da pucaju u vazduh, traže i poriču čamce, i na taj način je spaseno nekoliko hiljada Srba .
Poznato je da je u BiH za vrijeme postojanja NHC-a bilo 1.013 „centra za likvidaciju“, ali nije poznato koliko je takvih mjesta bilo u Hrvatskoj. Normalna ljudska svest ne podnosi opis ustaških orgija. Čak se i iskazi očevidaca u brojnim dokumentima završavaju frazom „ono što se dogodilo posle, zbog stepena ljudske podlosti, bezobzirnosti i zverske surovosti, nije moguće objaviti“…
Ekstremistička pravaško-ustaška ideologija, pomešana sa rimokatoličkim klerikalizmom, dala je monstruozne plodove u NDH u vidu fanatičnog istrebljenja Srba, Jevreja i Cigana. Bio je to genocid u ime stvaranja „hrvatske rasne čistoće“, kao i da bi se uništila celokupna kulturno-istorijska baština vezana za pravoslavlje. U Jasenovcu je, prema poslednjim podacima, istrebljeno više od 800.000 ljudi, od čega 80 hiljada Cigana i 33 hiljade Jevreja, ostalo su Srbi.
Napisala: Anja FILIMONOVA
Izvor: IA REGNUM
Prevod na srpski: VASELjENSKA
