Čim se u aprili 41.god zakonski zabrani delovanje SPC, u NDH otpoče pljačka i razaranje crkava i manastira ali i ubistva sveštenika, te progona i deportacije sveštenika rođenih van teritorije mlade hrvatske države.
Materijalna dobra SPC su planski sakupljana, naročito vredna umetnička dela (ikone i bogoslužbeni predmeti) po savetima stručnjaka su pohranjena u ustanove kulture, ali su crkveni velikodostojnici RKC i ustaške glavešine samovoljno čerupale tu imovinu!
Uskoro je počela široka akcija prisilnog pokatoličavanja koju je provodio odbor za pokatoličavanje iz vrha RKC predvođen biskupom Jankom ŠIMRAKOM uz direktan nadzor posebnog papinog izaslanika, opata Markonea.
Ovaj proces karakteriše pojava da masovnom ritualu prevođenju pravoslavnog seoskog stanovništva uvek prisustvuje naoružana ustaška milicija iz okolnih hrvatskih i muslimanskih sela, koja neretko potom fizički ubija tek prekrštene, a dokaz je planske zloupotrebe samog procesa prekrštavanja od ustaških planera, uglavnom ustaša-povratnika iz emigracije koji dominiraju u organizovanju državne uprave NDH, gde zauzimaju rukovodeća mesta.
Međutim, masovni spontani ustanak Srba u NDH remeti dalje delovanje odbora za prekrštavanje, i zato se krajem leta 41.godine u okviru Državnog ravnateljstva za gospodarstvenu ponovu (DRP) osniva Sekcija za veroispovest koju vodi mladi franjevac Dionizije Juričev. Njegova kancelarija je bila zadužena za regrutovanje mladih katoličkih sveštenika i fratara, koji bi kao tobožnji misionari odlazili u srpska sela da vrše dalje preobraćanje stanovništva.
Memorandum o preobraćanju sačinio je fratar Radoslav Glavaš, službenik u ministarstvu vera NDH, što jasno kazuje da RKC i organi NDH zajednički planiraju nasilno prekrštavanje koje ne može ostati nepoznato Vatikanu, jer samovolje u toj verskoj državi nema!
Memorandum je izričito predviđao da Srbima iz srednje klase i obrazovanim treba zabraniti preobraćanje, zato što je njihov srpski identitet previše jak da bi se mogao ikako promeniti! Zapravo se iza ovog objašnjenja krila namera da se potpuno istrebi srpsko stanovništvo u gradovima, koje je do tada bilo obuhvaćeno radnom obavezom u javnim službama – železnica, pošta, zdravstvo, električne centrale, javni prevoz – kako bi ta država uopšte funkcionisala.
Ubrzanom obukom je stvaran novi kadar a Srbi su trebali biti istrebljeni u gradovima, kako bi samo ostalo ruralno stanovništvo svedeno na proizvođače hrane, izolovane u pojedinim oblastima.
Ovakav program masovnih konverzija odvijao se u periodu od kasnog leta do februara 1942.godine, ali je zaključeno da ubrzano opada interes Srba za konverziju vere, jer to nije sprečilo fizičku likvidaciju prekrštenih!
Zato Pavelić u februaru 1942.godine na otvaranju Hrvatskog državnog sabora najavljuje osnivanje Hrvatske pravoslavne crkve za „Hrvate pravoslavne vjere”!
Čak se otvaraju i pojedine srpske crkve u gradovima, a sveštenici se biraju od zatečenih pripadnika Ruske zagranične pravoslavne crkve, uglavnom Ukrajinaca kao i novoimenovani Mitropolit Germogen, koji polaže zakletvu poglavniku Paveliću.
Doneta je i uredba kojom se na Bogoslovskom fakultetu u Zagrebu osniva katedra za pravoslavne studije, a štampaju se (naravno latinicom!) i novine Glas pravoslavlja, koje otvoreno šire proustašku propagandu i veličaju iz istorije poznate „pravoslavne Hrvate”.
Za ove delatnosti bio je zadužen SAVIĆ MARKOVIĆ-Štedimlija, stručni saradnik Hrvatske enciklopedije i propagator osnivanja CPC (CRNOGORSKA PRAVOSLAVNA CRKVA) još tridesetih godina prošlog veka!
Iako su prividno dobili nekakvu građansku jednakost, Srbi su i dalje odvođeni u Jasenovac i druge logore NDH, „Crna legija” i „Poglavnikov tjelesni zdrug” nastavili su nesmetano svoj koljački posao, sve do maja 1945.godine!
Posle pobede nad fašizmom, kroatokomunisti nisu vratili opljačkanu imovinu SPC, već su osnovali muzej Srba u Hrvatskoj gde su izložili samo deo opljačkanih predmeta, ali za tu pljačku nije krivično odgovarao niko od hrvatskih dužnosnika!
Tokom devedesetih godina prošlog veka u vreme oružanih sukoba, samo u gradu Zagrebu prekršteno je nekoliko desetina hiljada srpske dece po podacima SPC, ali i SDF (Srpski demokratski forum) koji je sarađivao sa hrvatskim vlastima, a svako malo se obnovi zahtev za rad Hrvatske pravoslavne crkve, iako joj je osnivač ministarstvo vera NDH!
Napisao Vladimir FROLOV
