SKIDANjE PRAŠINE: Hrvatski zločini u Srbiji o kojima nijeste učili u školi!

Obješene Srpkinje u Mačvi, ljeta 1914. godine

• Samo u Podravini i Kolubarskom okrugu, tokom 1914. godine, ubijeno je 50.000 srpskih žena, djece i staraca, dakle civila. Te zločine su uglavnom počinili Hrvati, koji su bili u Austro-Ugarskoj vojsci. Vezali su civile konopcima i gurali ih ispred sebe u jurišima na srpske položaje. Kralj Aleksandar, u ime Srbije, odbio je da uzme ratnu odštetu od 12 milijardi francuskih franaka u zlatu

Piše: Donko Rakočević

„Ubojico, ime ti je Srbin! I jesi Srbin, prokleto ti sjeme i pleme, što ga je vjetar natrunio po našem hrvatskom tlu, da rađa zločin i zlobu, sije neslogu i razbojnički prolijeva krv…“ Ovako je list „Hrvatska“ (broj 3, jula 1914), koji je izlazio u Sarajevu, hrabrio Hrvate i muslimane koji su se, u uniformama austro-ugarske vojske, spremali da pokore Srbiju i pobiju što više pripadnika srpskog naroda. Ništa umjerenije nije pisala ni slovenačka štampa: „Topovima pozdravljamo vas Srbe, hladni dom vam dižemo uz vrbe!“ (list „Slovenac“, broj od 27. jula 1914).

Kako su Hrvati u muslimani ratovali u Srbiji i koliko njih je vojevalo za Austro-Ugarsku, vidi se iz podataka koje je prikupio hrvatski vojni istoričar Slavko Pavičić. Do kraja Prvog svjetskog rata, prema Pavičićevim podacima, u Hrvatskoj i BiH mobilisano je najmanje 500.000 vojnika.

„Najhrvatskija“ vojna jedinica bio je 13. Zagrebački korpus, a najelitnija formacija bila je 42. Domobranska divizija, nazvana – „Vražjom“. Zagrebački korpus bio je udarni korpus i on je učestvovao u svim glavnim bitkama u Srbiji 1914. godine.

„Sudionici tih borbi sjećat će se onih sjajnih juriša naših pukovnija. Tu se nije gledalo na gubitke. U borbama kod Krupnja pred šancem se istakao Slavko Štancer sa svojom bojnom. Divizija kojoj je pripadao Štancer, a zatim Vlatko Maček i Josip Broz, i čiji je komandant jedno vrijeme bio Stjepan Sarkotić, pohvaljena je više puta za svoje podvige u Srbiji“, piše Pavičić u svojoj knjizi „Hrvatska vojna i ratna povijest i Prvi svjetski rat“(Zagreb, 1943).

Iz Pavičićevih navoda, vidi se da su Hrvati, u austro-ugarskoj vojsci, vodili ljute bitke sa Srbima ne samo 1914. i 1915, već i 1918. godine, po proboju Solunskog fronta i posle kapitulacije Bugarske.

Hrvatsko građanstvo je bilo oduševljeno prilikom ispraćaja puka u rat protiv Srbije. Kako je zapisao Živko Prodanović, ljekar, sanitetski poručnik, koji se po mobilizacijskom rasporedu, iako Srbin, našao u Zagrebačkom korpusu, zapisao je u svom dnevniku: „Cio Karlovac bio je u zanosu od veselja i sreće. Sad će konačno Vlahe da istrijebe! Što Hrvati nisu mogli napred, tome su samo Srbi bili krivi. Zato – dole sa Srbijom, klicalo se na sve strane. Većeg oduševljenja za rat ne bješe ni u Pešti ni u Berlinu. Po svaku cijenu, Hrvati su željeli ispijanje srpske krvi.“

Kako su se držali Južni Sloveni, pripadnici austro-ugarskih jedinica koje su u ljeto 1914. krenule da porobe Srbiju, unište je kao državu, možda najbolje ilustruju podaci o broju odlikovanih vojnika i oficira, za podvige u tom pohodu. Samo za „junačko držanje“ u Mačvi, 1. novembra 1914, odlikovano je na stotine Hrvata, muslimana i Slovenaca, raznim medaljama i ordenima, a na stotine je unaprijeđeno u „korporale“, Feldvebele“ i „cugsfirere“.

Neki su dobili najviša odlikovanja koja su postojala u carstvu Habsburga – Orden viteza Marije Tereze, koji je odlikovanom automatski donosio baronsku titulu. Među onima koji su proglašeni za viteza Marije Tereze nalazio se i poručnik Gojkomir Glogovac, Hrvat iz Bileće. Prema hrvatskim istoričarima, on je kod Glogovca, iz svog mitraljeza, ubio 400 srpskih vojnika.

S kakvom su mržnjom jurišali na položaje srpske vojske, vidjelo se svuda, na svim mjestima na kojima su vođene borbe 1914 godine. Takav je bio slučaj pred Beogradom, u decembru 1914, u onim žestokim borbama na Torlaku, gdje je svoj grob našao najveći dio 79. Jelačićevog puka austro-ugarske vojske. U ovom puku, sastavljenom uglavnom od Hrvata, bilo je naročito mnogo Ličana. Zasipana artiljerijskom vatrom sa srpske strane bez prestanka, oni su riješili da se predaju tek kada ih je na nogama ostalo još samo nekoliko stotina.

Razočarenje u Srbiji na svoju „braću“ Južne Slovene postalo je potpuno kada se saznalo za zločine u Mačvi nad civilnim stanovništvom. Upadajući u sela poput vojnika Džingis-kana, istjerivali su iz kuća čitave porodice, ne obazirući se na uzrast i zdravstveno stanje, da bi ih zatim, vezane konopcima, gonili ispred sebe kad su nastupali prema položajima srpske vojske. Prema izvještaju učitelja Velimira Joneića, među stanovnicima Lešnice, koji su upotrijebljeni kao živi zaštitni zid, nalazilo se na desetine žena i djece.

Samo u Podravini i Kolubarskom okrugu, tokom 1914. godine, ubijeno je 50.000 srpskih žena, dece i staraca, dakle civila. Te zločine su uglavnom počinili Hrvati, koji su bili u Austro-Ugarskoj vojsci. Ubijanje srpskih civila bilo je i u Zapadnoj Srbiji, i to u okolini Loznice, Krupnja, Ljubovije, Šapca, Bogatića i Valjeva.

Od razbojišta, na kojima je palo najviše Hrvata i muslimana na jednoj, i Srba na drugoj strani, među najpoznatije spada Mačkov Kamen. U septembru 1914, ovdje su „srpski vojnici padali kao snoplje pred neprijateljskom snagom“, svjedoči pukovnik Milan J. Radojević. Prepolovljene su dvije srpske divizije – Dunavska divizija prvog poziva i Dunavska divizija drugog poziva.

Najkrvavija bitka čini se ipak je vođena na Gučevu. Protiv srpske vojske su dejstvovale jedinice 13. Zagrebačkog korpusa. Istina je da su Hrvati na Gučevu zadali Srbima mnogo jada, ali je takođe istina da su i oni sami pretrpjeli ogromne gubitke. Na srpskoj strani, najneustrašiviji je bio pripadnik četničkog odreda Vojin Tankosić, jedan od izvršilaca dinastičkog prevrata iz 1903. godine. Od 7000 njegovih boraca (Rudnički odred) samo je 50 njih preživjelo borbe na Gučevu.

Zagrebački 13. korpus bio je u operacijama na Kolubari udarna pesnica austro-ugarske vojske. Jedinice ovog korpusa naročito su se istakle u borbama na desnoj obali Ljiga, sredinom novembra 1914. godine. Računa se da su tu ubili čak 42.000 Srba, pripadnika Moravske divizije. Među poginulima nalazio se i vođa srpskih socijalista, Dimitrije Tucović, koji je, kako se vidi iz njegovog dnevnika, naslućivao da će pasti „od ruke brata s druge strane“.

Ukupno je Srbija u Prvom svjetskom ratu, što vojnika, što civila, izgubila 1.247.435 ljudi, iliti 28 odsto od cjelokupnog broja stanovnika (prema podacima iznesenim na Konferenciji mira u Parizu). Invalida je bilo toliko posle 1918. godine da su se od njih mogle formirati čitave divizije. Oni su predstavljali veliki problem za opsutošenu Srbiju. Isto tako, veliki problem su bila i ratna siročad, neodrasla djeca, koja su ostala bez hranioca, često i bez oca i bez majke… Njih je bilo oko 500 hiljada. U tom smislu, srpski narod je u Prvom svjetskom ratu izvojevao samo Pirovu pobjedu.

Na Mirovnoj konferenciji u Parizu 1919. godine, Komisija koja je bila oformljena za procjenu ratne štete koju su počinili Austro-Ugari, procijenila je da Srbija treba da dobije odštetu od 12 milijardi francuskih franaka u zlatu. Pošto je tada već bila Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca, Ante Trumbić, koji je bio tada ministar spoljnih poslova ujedinjene Kraljevine, rekao je u Skupštini da to nije dobro, jer nije fer i pošteno da Hrvati i Slovenci plaćaju tu odštetu, pošto su oni sastavni dio Kraljevine. I kralj Aleksandar Karađorđević je Komisiji u Parizu odgovorio da NE PRIHVATA DA UZME RATNU ODŠTETU, jer ne želi da se zamjeri Hrvatima i Slovencima. I puj pike ne važi ništa, kao da ništa nije ni bilo.

Koju deceniju kasnije, ogromna većina Srba će klicati Josipu Brozu koji je bio jedan od pripadnike austro-ugarske vojske koja je sijala smrt po Srbiji.

IZVOR: Balkanska Geopolitika