Hronologiju ubijanja i gašenja celih srpskih porodica tokom devedesetih u Bosni, koju je ekskluzivno za „Korene“ zastavio Milivoje Ivanišević, direktor Centra za istraživanje zločina nad srpskom narodom u Bosni, završavamo u ovom broju lista. Želimo da potsetimo da je nedavno objavljena knjiga našeg autora pod naslovom „Zločini nad Srbima. BiH 1992-1995“ (Beograd: Čigoja štampa)
Piše: Milivoje Ivanišević
Donja Lijeska
Za domaće uslove ne tako malo srpsko podrinjsko selo u višegradskoj opštini (Srba 118) stradalo u muslimanskom napadu 29. oktobra 1992. Napad izvršile oružane snage, neke pretenciozno nazvane “mobilne i specijalne terorističko-diverzantske” ili “kombinovane” jedinice, lokalnih muslimana, pripadnika Armije BiH. U napadu zarobljena i ubijena četiri civilna lica srpske nacionalnosti, a veči broj meštana selo napustilo sa lakšim i težim povredama koje su im naneli napadači. Pokretna imovina, posebno rezerve hrane, prikupljena letina i stoka opljačkani i odneti u susedna muslimanska sela, a kuće i ostala nepokretna imovina popaljene i razorene.
Žrtve: 1) Rade (Milovan) Tanasković, 1958; njegov brat 2) Vlado (Milovan) Tanasković, 1960; njihova sestra 3) Vladanka (Milovan) Tanasković, 1974; 4) Jovo (Branko) Samardžić, 1954.
Sarajevo
Bistrik, ul. Pariske komune 12. Još neutvrđenog datuma meseca oktobra 1992. posle dužeg zlostavljanja masakrirana tri člana, majka, kći i sin porodice Vukana Odovića. Zločin počinila manja grupa pripadnika legalnih muslimansko-hrvatskih policijskih ili vojnih sastava. Masakrirana tela ženskih žrtava (majke i kćerke) nađena nešto dalje od mesta stanovanja u naselju Stup, a posmrtni ostaci njihovog sina i brata kod bioskopa „Kumrovec“. Porodićna imovina opljačkana, a stan preuzele muslimanske vlasti.
Žrtve: 1) Božana Odović, 1931. njena kći 2) Milka (Vukan) Odović-Milica, 1951. i sin Petar (Vukan) Božović, 1954.
Mlini
Manje naselje u opštini Ilijaš-Sarajevo, stradalo u klasičnom terorističko-banditskom upadu grupe naoružanih muslimana iz sastava Prvog korpusa Armije BiH izvršenom u toku noći 5-6. novembra 1992. Kuće žrtava, isključivo lica srpske nacionalnosti, opljačkane i opustošene. O ovom zločinu, kao što je to i ranijih meseci bio uobičajen slučaj u delu Sarajeva pod muslimanskom okupacijom, dugo se ćutalo. Zločin je prikrivan i tada i kasnije iako su počinioci zločina, ubice i pljačkaši, poznati muslimanskim vlastima. Osnovni motiv prikrivanja je bio što su i ovom prilikom, kao bezbroj puta pre toga, zločin počinili naoružani predstavnici legalnih gradskih organa vlasti.
Žrtve: 1) Dalibor (Rajko) Vanovac, 1974; njegov brat 2) Velibor (Rajko) Vanovac, 1969; 3) Slobodan (Zdravko) Vanovac, 1951; 4) Lazar (Novo) Radosavljević, 1969; 5) Mirko (Nikola) Radosavljević, 1970. U napadu ranjeno više lica.
Kijevo
Opština Trnovo-Sarajevo, pretežno muslimansko, ali i dosta veliko planinsko selo (Hrvata 1, muslimana 308, Srba 142) na Igmanu, a mesto muslimanskog zločina je srpski zaselak ili lokalitet Prostrugana klada. Napad lokalnih naoružanih muslimana, najverovatnije pripadnika Igmanske brigade Prvog, odnosno Sarajevskog, korpusa Armije BiH, izvršen 15. novembra 1992. isključivo na srpski deo ovog sela. Tom prilikom ubijeno više lica srpske nacionalnosti, posebno iz porodice Milidrag. Njihova imovina, stoka, hrana i prikupljena letina opljačkani, a stambeni i privredni objekti uništeni.
Žrtve: 1) Nenad Berbik, 1937; 2) Petar (Jovan) Krsmanović, 1950; 3) Božidar (Đorđe) Milidrag, 1952. i njegov otac 4) Đorđe (Jovica) Milidrag, 1925; 5) Ranko (Mitar) Milidrag, 1944; 6) Ratko (Aleksa) Milidrag, 1939; 7) Aleksa (Boško) Mlađen, 1934. i 8) Boro (Nikola) Radonja, 1943.
Sarajevo
Bulj Potok, opština Novi Grad. Pripadnici Armije BiH 25. novembra 1992. izvršili novo mučko ubistvo nedužnog sarajlije, radnika, srpske nacionalnosti i njegovih najbližih u njihovoj vlastitoj kući. Da bi prikrili i ovaj, jedan od mnogih zločina nad srpskim civilima u gradu, muslimani su pokojnika nekoliko godina kasnije u svojim spiskovima za javnost lažno prikazali kao borca Armije BiH, iz sastava Prvog korpusa, koji je u borbi protiv Vojske Republike Srpske poginuo u odbrani svog multietničkog grada. Zanemarili su da bar pomenu, iako su znali, ko je provalio u kuću poubijao njegove najbliže i opljačkao imovinu pokojnika.
Žrtve: 1) Borivoje (Rajko) Krajišnik-Bora, metalostrugar, 1965; sestra 2) Borka (Rajko) Krajišnik, 1966. i supruga 3) Jagoda (Nedžo) Krajišnik-Janja.
Jošanica
Područje dosta velike mesne zajednice, ili bolje rečeno jedan kraj opštine Srbinje nazvan po istoimenoj rečici Jošanici pritoci Drine. Uglavnom srpska teritorija na kojoj se nalazi više manjih sela i zaselaka: Brajkovići (Srba 29, bez muslimana), Bogavići (Srba 81, bez muslimana), Crnetići (Srba 48, muslimana 76), Škobalji (Srba 91, muslimana 8), potom i brojni zaseoci kao što su Gapići, Hodžići, Oštrice, Baždari, Bjelice, Medanovići, Ostrmci i dr. U toku priprema za napad područje Jošanice opkoljeno od strane dobro naoružanih i veoma brojnih muslimanskih snaga, pripadnika Armije BiH. Napad izvršen iznanada na sv. Nikolu, 19. decembra 1992. Sveti Nikola je bio i krsna slava večini Srba, meštana navedenih sela kojima su tog dana uveliko stizali gosti, rođaci i prijatelji iz Srbinja i okolnih sela. Napad je započeo u vreme kada je večina Srba Jošanice doćekivala goste, počinjala slavlje, ili bila u gostima. Akcija je trajala ceo dan, do sumraka i kasnih popodnevnih časova.
Za to vreme od muslimana osvojena i poharana sva srpska sela, a večina meštana, među njima mnogo žena, dece i staraca poubijano, često na veoma svirep način, hladnim oružjem. Mnoge žrtve su spaljene i izgorele sa svojim kućama, podjednako domaćini kao i njihovi gosti. Mali broj onih koji su pokušali da pobegnu nailazili su na muslimanske zasede i tu su zauvek ostali.
Posle ovog masakra u Jošanici je ostalo svega oko 20 lica srpske nacionalnosti, ali bez uslova za život, a na kraju su i oni morali da napuste opustošeni zavičaj. Prema iskazu kasnije zarobljenog učesnika ove akcije, Asima (Hadžana) Hajdarevića, 1949. iz Kolovarica, op. Goražde, naređenje koje je izdao Rasim Korjenić iz Jošanice, jedan od komandanata akcije, glasilo je da se sve popali, a sve živo uništi. Navedeni Rasim Korjenić je preneo naređenje koje je dobio od svog pretpostavljenog Zaima Imamovića.
O ovom zločinu je pisao i londonski Tajms, ali znatno kasnije, tek 23. septembra 1993, a izveštač BBC-ija je intervjuisao još jednog od napadača, izvesnog Šabana Kurtovića, pripadnika 3. bataljona Prve drinske divizije koji je juna 1993. bio zarobljen od snaga Vojske Republike Srpske. Po izjavi ovog zarobljenika reporteru BBC-ija Srbi se nisu branili, nisu pucali i muslimani u pohodu na Jošanicu nisu imali ljudskih gubitaka.
Žrtve: 1) Višnjić (Miladin) Vukola, rođ. 1940; 2) Višnjić (Mladen) Olga, 1962; 3) Višnjić (Vasilije) Zorka, 1929; 4)Višnjić (Savo) Stojka, 1924; 5)Višnjić (Boško) Vlatko, 1972; 6)Višnjić (Pavle) Vukadin, 1928; 7)Višljić (Milun) Goja, 1948; 8)Višnjić (Boško) Zora 1969; 9)Višnjić ((Vukadin) Milan, 1958; 10) Višnjić (Todor) Rade, 1938; 11) Višnjić (Boško) Ranka, 1967; 12) Višnjić (Vasilije) Tomo, 1947; 13) Višnjić (Dragoljub) Dragana, 1983; 14) Višnjić (Vukajilo) Dragoljub, 1953; 15) Višnjić (Dragoljub) Dražen, 1986; 16) Višnjić (Đoko) Jela, 1942; 17) Stojanović (Vasilija) Gojka, 1953; 18) Davidović (Đorđa) Branko, 1932; 19) Davidović (Pero) Danica, 1928; 20) Davidović (Milosav) Novica, 1956; 21) Davidović (Đorđe) Milosav, 1930; 22) Grujičić ((Jovo) Sreto, 1937; 23) Grujičić (Savo) Vukosava, 1928; 24) Grujičić (Neđo) Marko, 1966; 25) Grujičić (Jovo) Neđo, 1930; 26) Grujičić (Aleksa) Stana, 1931; 27) Jegdić (Nenad) Radomir, 1940; 28) Jegdić (Đorđe) Milja, 1926; 29) Jegdić (Neđo) Vlatko, 1938; 30) Jegdić (Pero) Mileva, 1950; 31) Škipina (Branko) Mile, 1953; 32) Stevanović (Mitar) Milanka, 1940; 33) Mićević (Gojko) Novak, 1954; 34) Kulić (Milovan) Risto, 1929; 35) Kulić (Mićo) Slavojka, 1942; 36) Kulić (Dragan) Stana, 1931; 37) Kulić (Marko) Vinka, 1943; 38) Kulić (Simo) Vlado, 1936; 39) Kulić (Pero) Danilo, 1919; 40) Kulić (Aleksa) Pero, 1939; 41) Kulić (Ignjat) Persa, 1937; 42) Kulić (Vlado) Stoja 1927; 43) Blagojević (Svetislav) Dragomir, 1954; 44) Blagojević (Branko) Lazar, 1939; 45) Blagojević (Mile) Miroslav, 1968; 46) Blagojević (Mlađen) Radomir, 1948; 47) Blagojević (Pero) Risto, 1938; 48) Mihajlović (Nedžo) Momir, 1953; 49) Ivanović (Savo) Milosav,1933; 50) Ikonić (Miloš) Slaviša, 1969; 51) Marković (Rajko) Miodrag, 1960; 52) Kulić (Mile) Miroslava, 1967; 53) Radović (Risto) Milivoje, 1947; 54) Tanović (Zoran) Danka, 1990; 55) Radislav Jagodić; 56) Stana (Đoko) Mićević, 1931; 57) Žarko (Lazar) Muminović, 1960; 58) Milutin Pejović; 59) Stana (Mitar) Pljevaljčić, 1928; 60) Nikola (Vlado) Stojanović, 1913.
Brđani
Selo mešovitog srpsko-muslimanskog stanovništva (Srba 252, muslimana 183) u opštini Konjic. Srpski deo sela napadnut od policije i jedinica Armije BiH 26. januara 1993. Ovom akcijom je konačno konjička opština uglavnom etnički očišćena od srpskog stanovništva i srpskih naselja. Od tada Konjic pripada samo muslimanima i Hrvatima, koji su u međuvremenu međusobno zaratili ne samo u borbi za prevlast nad Hercegovinom, već i u borbi za opljačkanu srpsku imovinu i srpsku teritoriju.
U Brđanima su se zatekli samo oni malobrojni Srbi koji ni po cenu života nisu hteli da napuste svoja ognjišta i koji su verovali da ih stari poznanici i susedi neće poubijati. Nažalost, to se nije obistinilo. I ovo selo je opljačkano i razoreno. Razorena je i kapela na pravoslavnom groblju, a mnogi nadgrobni spomenici polomljeni.
Žrtve: 1) Biljana (Petko) Draganić, 1958; 2) Boško (Aleksa) Draganić, 1923; 3) Milica (Savo) Draganić, 1954; 4) Nikola (Trifko) Manigoda, 1934.
Ponikve
Relativno nešto veće selo (Srba 158, jugoslovena 7, ostalih 2) u opštini Čajniče napadnuto 14. februara 1993. od strane naoružanih muslimana najverovatnije regrutovanih iz okolnih muslimanskih naselja sa područja čajničke, rogatičke, višegradske i goraždanske opštine, pripadnika Armije BiH. Jedinica napadača, jačine oko 500 vojnika, do srpskih sela čajničke opštine provukla se iz Goražda preko jugoslovenske, odnosno crnogorske, granice i teritorije (područje opštine Pljevlja) i time iznenadila nezaštićene meštane više srpskih sela koja su im bila na putu.
Prilikom napada, posebno u naselju Trojan, ubili šesnaest civilnih lica srpske nacionalnosti, mnoge od njih masakrirali hladnim oružjem, a ne mali broj pohvatanih meštana (najviše sa prezimenom ili iz porodice Mašić) odveli u neke „sabirne centre“, odnosno ranije formirane logore u Goraždu, gde im se izgubio trag. Dugo su srpsku stranu ucenjivali i obmanjivali da će pustiti zatvorenike ne samo iz Ponikva, već i iz Glamočevića i Bučkovići, ukoliko im se u narednih par sedmica u razmenu da odgovarajući broj muslimana. Srpska strana nije mogla da udovolji uceni jer nisu imali ni „sabirne centra“, ni logore ni zatvorene muslimane. Zatečenu srpsku imovinu i skromne zalihe hrane iz Trojana, odnosno Ponikava, muslimani opljačkali, odneli svojim kućama, a što nisu mogli odneti razorili i spalili.
(Prema nekim dosta ubedljivim tvrdnjama iz tog vremena napad na više sela čajničke opštine 14. februara 1993. ubistva i zarobljavanje dosta velikog broja meštana je bio uzrok što su pripadnici jedne srpske jedinice samovoljno u Uvcu, opština Štrpce, iz voza izveli oko 20 putnika muslimana i ponudili ih za razmenu. Do razmene nije došlo jer muslimani nisu, prema ranijem obečanju, oslobodili zatvorene Srbe. Videvši da su obmanuti i da su srpski zatvorenici najverovatnije poubijani usledila je osveta. Streljani su, takođe nedužni, muslimani iz voza. Od tada sa ovog područja kao nestalo vodi se više lica srpske nacionalnosti. Možda su to žrtve koje su muslimani prvo žive ponudili za razmenu, a kasnije poubijali i zato odustali od razmene. Još je u toku proces Srbima koji su učestvovali u hapšenju i streljanju muslimana iz voza.)
Žrtve: 1) Dušanka Mašić, 1943; 2) Branko Mašić-Brano; 3) Ivana Mašić, 1987; 4) Njegoš Mašić; 5) Polka Mašić, 1963; 6) Trifko (Ljubo) Dačević, 1939; 7) Božo (Petar) Dačević, 1934; 8) Stanojka Dačević-Stanija, 1934; 9) Duško (Ilija) Katana, 1955; 10) Vučko Kovačević; 11) Stevo (Mirko) Kovačević, 1941; 12) Čedo Popović; 13) Dušan (Jevto) Čokorilo, 1948; 14) Darinka Pjević, 1923; 15) Željko (Gojko) Mašić, 1979; 16) Miroslav (Radomir) Krnojelac 1951.
Gornja Breza
Opština Breza (Srba 15, muslimana 493, Hrvata 32, jugoslovena 36, ostalih 6); noću 7-8. aprila 1993. u porodičnoj kući Ranka Novakovića masakrirana četiri člana ove porodice. Zločin nad ovim, pretežno ženskim osobama, civilima srpske nacionalnosti, izvršili naoružani lokalni pripadnici Armije BiH. Jedino je pokojni Rajko Novaković ubijen vatrenim oružjem, ostale, tri ženske, žrtve ubijene noževima. Porodica tokom rata bila izložena stalnom maltretiranju i pretresima u potrazi za radio-stanicom koju su Novakovići navodno skrivali i preko nje obaveštavali srpsku artiljeriju gde i kako da gađa muslimanske položaje i ovo naselje. To je, po svemu sudeći, na kraju, bio razlog za pokolj i pljačku.
Žrtve: 1) Ranko (Milan) Novaković, 1934. i njegova supruga 2) Obrenija (Jovo) Novaković, 1932, njegova snaha 3) Milka (Ilija) Novaković, 1934. i njegova starija sestra 4) Rajka Novaković- Ristić, 1925.
Gojakovac
Nacionalno podeljeno selo koje ipak u večem broju naseljava hrvatsko u odnosu na srpsko stanovništvo (Hrvata 98, Srba 51) u opštini Kiseljak. Srpski deo sela napadnut 17. juna 1993. od strane susednih hrvatsko-muslimanskih jedinica Armije BiH, iz sastava Prvog, ili tzv. Sarajevskog, korpusa. Tom prilikom ubijena četiri civilna lica srpske nacionalnosti, a ostatak uhvačenih meštana zatvoren i oteran u logore u kojima su bili izloženi stalnom gladovanju, maltretiranju, zlostavljanju i ubistvima. Imovina meštana, žrtava i zatvorenika, do temelja opljačkana, spaljena i razorena.
Žrtve: 1) Milenko (Spasoje) Tešić, 1925; 2) Lenka (Sretko) Tešić, 1925; 3) Staniša (Ilija) Tešić, 1930; 4) LJuba Mijatović.
Žeravice
Dosta veliko etnički čisto srpsko selo u opštini Han Pijesak (Srba 215) napadnuto iznenada na veliki srpski praznik Sv. Iliju, 2. avgusta 1993, od terorističko-diverzantke jedinice iz sastava muslimanskih oružanih formacija Armije BiH, verovatno regrutovane iz ove i susednih opština. Pored žrtava koje su stradale prilikom napada znatan broj meštana odveden u po zlu poznati logor za Srbe u Kladanju. Reč je o velikom broju ranjenih civila, starijih osoba i ženske čeljadi. Tela mnogih pobijenih žrtava masakrirana, a potom zapaljena u njihovim kućama.
Selo je opljačkano (samo krupne stoke odvedeno je oko 200 komada), a potom, kako to obično čine muslimanski osvajači, pri povlačenju, razoreni su i spaljeni svi stambeni objekti (preko 70 stambenih objekata), kao i ostale zgrade domaćinstva. Istog dana napadnuto i srpsko selo Rečica (46 stanovnika), ali su meštani na vreme izbegli i time su izbegnute ljudske žrtve, međutim i njihova imovina je takođe opljačkana i uništena.
Žrtve: 1) Dobrivoje (Milo) Golijan, 1926; 2) Rajka (Desimir) Todorović, 1958; 3) Aleksa (Božo) Golijan, 1923; 4) Milovan (Obrad) Golijan, 1967; 5) Marko (Mićan) Mirović, 1923; 6) Jovan (Jovo) Sokanović, 1931; njegova supruga 7) Zorka (Stojan) Sokanović, 1936. i njena sestra 8) Danica (Jovo) Sokanović, 1926.
Zenica
Područje urbanog dela grada, porodićna kuća Tomislava Jovanovića iz koje je 2. oktobra 1993. odvedeno i likvidirano pet lica srpske nacionalnosti. Zločin izvršili naoružani uniformisani policajci ili pripadnici Armije BiH. Tom prilikom iz kuće odvedeni domaćin, njegova supruga, dvoje dece i bratanac koji je kod njih, nešto pre zločina, našao zaštitu. Tela žrtava u dobroj meri razvučena od životinja i već u odmaklom stanju raspadanja u rano proleće 1994. pronašli čobani na jednom od pašnjaka u okolini Zenice. Tu su kosti pokojnika ostale sve do 1997. kada su muslimanske vlasti dozvolile da se pokupe posmrtni ostaci, odnosno ostaci preostalih kostiju i delova odeće i izvrši identifikacija.
Žrtve: 2) Tomislav (Stevo) Jovanović, 1945; supruga 2) Zora (Ostoja) Jovanović, 1952; kći 3) Vanja (Tomislav) Jovanović, 1974; sin 4) Vladimir (Tomislav) Jovanović, 1973. i bratanac 5) Ljubomir (Dušan) Jovanović, 1973.
Sarajevo
Bjelave u Nemanjinoj ulici u toku noći 8-9. oktobra 1993. iz stana izvedena i na surov način likvidirana i opljačkana još jedna srpska porodica. Tom prilikom ubijeni domaćin, njegova supruga i, prema nekim svedočenjima, dvoje maloletne dece. Jedini motiv zločina verska i nacionalna mržnja prema pripadnicima srpske nacionalnosti, koja je vladala u Sarajevu svih tih ratnih godina. Uniformisani i naoružani počinioci zločina pripadali legalnim vojnim ili policijskim snagama grada Sarajeva. Njihov predvodnik, Malik Dizdar, na vojnom sudu „usled nedostatka dokaza“ oslobođen odgovornosti. Sudskim većem koje je donelo oslobađajuću presudu predsedavala sudija Amira Jaganjac. Tela žrtava eshumirana nakon šest godina, 14. oktobra 1999, na srpskom groblju Sveti Marko.
Žrtve: 1) Rade (Đorđe) Šulić, 1935; njegova supruga 2) Jela (Stefan) Šulić, 1935. i njihovo dvoje maloletne dece čija imena nisu poznata, kći: 3) … (Rade) Šulić i sin 4)… (Rade) Šulić.
Jelačići
U opštini Kladanj, jedno od dosta velikih čisto srpskih sela (Srba 315, Jugoslovena 2), napadnuto 14. januara 1994. na srpsku Novu godinu ujutro oko 7,30 časova od strane pripadnika muslimanske Armije BiH regrutovanih iz muslimanskih naselja ove i susednih opština. Tom prilikom ubijen veliki broj meštana srpske nacionalnosti, uglavnom žena i starijih muškaraca, koji su se zatekli u selu. Neki od njih ubijeni na veoma svirep i bestijalan način, što je utvrđeno kada je srpska strana nakon više od mesec dana razmenom došla do tela pokojnika, 22. februara 1994, i obdukcije koja je izvršena pod rukovodstvom dr Zorana Stankovića.
Najčešće povrede na žrtvama su bile: iskopane oči, odsečene uši, povađeni zubi, otkinuti nokti, a jedan od muškaraca i kastriran. Pohvatani meštani Jelačića oterani u Kladanj gde su bili zatvoreni, a neki u logorima i ubijeni. Sva imovina, posebno stoka i rezerve hrane stanovnika Jelačića opljačkani od napadača i brojnih „civila“, u stvari članova porodica napadača i ostalih meštana susednih muslimanskih sela: njihovih žena, roditelja, dece. Ostatak imovine uništen i spaljen. Preživeli i izbegli Srbi zaštitu našli u naseljima susednih opština koje su bile pod vlašću Republike Srpske.
Žrtve: 1) Petko (Todor) Božić, 1929; 2) Novica (Jovan) Erdelić, 1965; 3) Drago (Božo) Erdelić, 1944; 4) Veselin (Gavro) Erdelić, 1941; 5) Drago (Đuro) Erdelić, 1928; 6) Božo (Savo) Erdelić, 1910; 7) Radivoje (Miloš) Erkić, 1953; 8) Grozda (Desimir) Erkić, 1932; 9) Ljubinka (Miro) Erkić, 1927; 10) Nevenka (Obren) Erkić, 1914; 11) Radivoje (Desimir) Milić, 1940; 12) Jovan (Kosta) Milić, 1940; 13) Nedjeljko (Miladin) Milić, 1967; 14) Kosta (Ratko) Milić, 1955; 15) Miladin (Vladeta) Vuković, 1959; 16) Zora (Sretko) Božić, 1949; 17) Miloš (Blaško) Sejmenović, 1964.
Brčko
Ul. Jelene Vokčić, 10 maja 1994. oko 19,30 časova prilikom granatiranja užeg dela grada – Doma kulture, hotela „Galeb“ i drugih javnih objekata u centru – teže i lakše povređeno više civilnih lica. Tom prilikom ubijena i tri lica porodice Isailović, a jedna od žrtava, pokojna Svetlana Isailović, nalazila se u osmom mesecu trudnoće. Žrtve stradale u vlastitoj kući. Granatiranje izvršeno van zone ratnih dejstava. Mnogim privatnim i javnim objektima naneta znatna meterijalna šteta. Granatiranje izvršeno dok je u Brčkom bilo u toku zasedanje Skupštine Republike Srpske.
Žrtve: 1) Svjetlana Isailović, 1967. njena trogodišnja kćerka 2) Božana Isailović, 1991. i svekar 3) Božo Isailović, 1933.
Tuzla
Gradsko naselje, 6. jun 1994, usled stalnog uznemiravanja, maltretiranja i pretnji na nacionalnoj osnovi srpska porodica doktora Radomira Boturana pokušavala je u više navrata da ode iz Tuzle i sigurnost potraži negde na slobodnoj srpskoj teritoriji. Lokalne vlasti to nisu dozvoljavale. Tuzla je u to vreme, kao i ostali gradovi pod muslimanskom vlašću, bila grad-logor za lica srpske nacionalnosti. Porodica je stradala navedenog dana pod nerazjašnjenim okolnostima. Da bi prikrili zločin vlasti su saopštile da je porodica poginula u nekom minskom polju, ali osnovano se sumnja da je egzekucija izvršena po nalogu vojnog ili civilnog rukovodstva ovog grada.
Žrtve: 1) Dr Radomir (Sreto) Baturan, 1957. njegova supruga 2) Branka Baturan, rođ. Janković, 1963. i kći 3) Maja (Radomir) Baturan, 1987.
Vukosavci
U opštini Lopare, dosta veliko selo nastanjeno isključivo licima srpske nacionalnosti (Srba 473), napadnuto od jedne od više specijalnih muslimanskih oružanih formacija, tzv. izviđačko-diverzantskog odreda, iz sastava Drugog, tuzlanskog, korpusa Armije BiH, 22. oktobra 1994. U tom iznenadnom noćnom prepadu muslimani uspeli da dopru do prvih srpskih imanja na periferiji sela i tom prilikom u jednoj od kuća ubili tri člana srpske porodice Mitrović.
Žrtve: 1) Koviljka (Ilije) Mitrović, 1939. njen sin 2) Cvijan (Milan) Mitrović, 1963. i suprug 3) Milan (Spasoje) Mitrović, 1936.
Žuberin
Malo srpsko selo (ukupno stanovnika 41) u opštni Nevesinje, u zaleđu srpskih položaja i linija odbrane, napadnuto u samo svitanje 11. novembra 1994. od strane specijalne jedinice koju su sačinjavali muslimani Podveležja, borci posebne diverzantsko terorističke formacije Četvrtog korpusa Armije BiH. U napadu ubijene četiri uglavnom starije i nenaoružane osobe srpske nacionalnosti, a pet meštana, takođe civila, ovog sela ranjeno. Vrednija imovina, odeća, obuća i stoka žrtava i izbeglih meštana Žuberina opljačkani, ono što napadači nisu hteli ili nisu mogli poneti razoreno i spaljeno uz poznate uzvike i arlaukanje ratnika džihada „Alah-u-egber“.
Žrtve: 1) Mara (Trifko) Čabrilo, 1921; 2) Darinka (Risto) Čabrilo, 1928; 3) Miroslav (Simo) Čabrilo, 1941; 4) Radojka (Miko) Puhalo, 1922; 5) Savo (Maksim) Rul, 1948.
Podovi
Jedno od više srpskih sela u opštini Sanski Most (Srba 283, ostalih 1) napadnuto 16. septembra 1995. od strane udruženih muslimansko-hrvatskih formacija Armije BiH, Hrvatskog vijeća obrane i kombinovanih oružanih snaga NATO-pakta u toku ofanzive „Oluja“ protiv Republike Srpske Krajine u Hrvatskoj koja je zatim preneta i na teritoriju Republike Srpske i BiH. Po osvajanju sela, u čemu su značajnu ulogu imala dejstva ratnog vazduhoplovstva NATO pakta, masakriran veliki broj meštana i ranije pristiglih izbeglica, isključivo civilnih lica, srpske nacionalnosti koja se nisu mogla blagovremeno evakuisati. Srpska imovina u selu opljačkana i spaljena.
Žrtve: 1) Dušan (Gojko) Jagodić, 1933; 2) Dušanka Jagodić, 1937; 3) Đurađ (Mihajlo) Jagodić, 1935; 4) Konstantin Jagodić-Kosta, 1918; 5) Todor (Uroš) Jagodić, 1942; 6) Stevan (Uroš) Kondić, 1929; 7) Rajko (Boško) Bajić, 1931; 8) Nikola (Mirko) Orlović, 1945; 9) Vasilije (Mitar) Popović, 1956.
Donje Ratkovo
Najveće srpsko selo u opštini Ključ (Srba 1063) i Donja Previja (Srba 163) u istoj opštini stradali prilikom napada i okupacije regularnih vojnih i policijskih jedinica Republike Hrvatske i Armije BiH 18. septembra 1995. Napad na sela izvršen u okviru zajedničkog pohoda muslimanskih i hrvatskih oružanih formacija, podržavanih vazduhoplovstvom i raketnim sistemima NATO-pakta, u okviru ofanzive protiv Republike Srpske i njenih oružanih snaga. Po okupaciji ubijeni svi meštani koji su se zatekli u selu, isključivo civili, starije, bolesne i nepokretne osobe srpske nacionalnosti. Tela pokojnika pronađena tokom februara i marta meseca 1996. kada je izvršena obdukcija i identifikacija žrtava. Selo do temelja spaljeno, opljačkano i opustošeno.
Žrtve: 1) Mirko (Đuro) Đukić, 1924. i njegova nepokretna supruga 2) Jovanka (Miloša) Đukić, 1924; 3) Mihajlo (Dimitrije) Đukić, 1935; 4) Obrad (Jovo) Đukić, 1926.
Kraj
