Građani Srbije, čini se sasvim slučajno, saznali su da domaći čips sa paprikom sadrži kancerogene materije, te da je zbog toga uništen. Problem je prijavila Hrvatska koja robu nije pustila u svoju zemlju. Nadležni u Srbiji su se oglasili tek kad je vest objavljena. Informaciju o čak devet kontigenata različite robe iz Srbije koji, od početka godine nisu mogli da izađu iz zemlje jer je utvrđeno da su opasni po zdravlje, država nijednom rečju nije obavestila javnost. A spisak je poduži i zabrinjava.
Informacija da se u čipsu sa ukusom paprike, koji proizvodi Chips way d.o.o. iz Čačka nalazi kancerogena materija objavljen je na sajtu za brzo alarmiranje na hranu i stočnu hranu pri Evropskoj komisiji.
Na sajtu je pisalo da je u čipsu pronađen visok nivo kancerogenog akrilamida za koji se procenjuje da u hrani može da poveća rizik od razvoja raka.
Proizvođač je tvrdio da je sve uništeno na granici, ali se ispostavilo da nije. Ministarstvo poljoprivrede je u svom saopštenju navelo da je naknadno dat nalog da se unište preostali proizvodi iz iste serije.
Ovo, međutim, nije prvi put od početka godine da roba iz Srbije nije mogla da pređe granicu. Naime, čak deset puta su kontingenti zaustavljeni. I svaki put je ustanovljeno da roba sadrži nešto što je opasno po zdravlje.
Tako su pre mesec dana, 7. jula, sa granice sa Slovenijom vraćene breskve proizvedene takođe u našoj zemlji. Tada je ustanovljeno da breskve sadrže insekticid hlorpirifos. Nakon kontakta sa ovim insekticidom, kod potrošača može da dođe do različitih efekata na nervni sistem, poput glavobolje, zamagljenog vida, pojačanog lučenja pljuvačke, napada, a u ekstremnim slučajevima, u zavistnosti od količine i dužine izlaganja – i do kome i smrti, navodi američki Centar za kontrolu i prevenciju bolesti. Informacije šta se desilo sa ovom robom na sajtu nema.
20. juna, a zatim ponovo 7. jula na granici sa Bugarskom, kontrola je utvrdila da se u stočnoj hrani iz Srbije nalazi aflatoksin B1, koji je najtoksičniji od svih aflatoksina. Međutim, nikakve mere, poput uništenja, nisu preduzete, navodi se na sajtu EK. Velika verovatnoća je da je ovo mleko završilo na našem tržištu.
Reč “ozbiljno”, napisana crvenim slovima, prva je stvar koja “upada” u oči kada se pogleda naredni proizvod u kojem su pronađene nedozvoljene materije. U dimljenom lososu, proizvedenom u Srbiji, u kontroli na granici sa Hrvatskom, 5. jula pronađena je bakterija listeria monocytogenes, koja se često može naći u različitoj hrani. Ona izaziva bolest listeriozu, koja najčešće prolazi kao upala moždanih omotača, a može da izazove i upalu mozga, dok trudnice mogu da budu u riziku od pobačaja ili rođenja mrtvog deteta. Proizvod je povučen iz prodaje u Hrvatskoj.
Kao ozbiljan označen je i insekticid hlorpirifos, koji je pronađen u nekaterinama iz Srbije, i to na granici sa Rumunijom 12. jula. Na sajtu piše da su sve nektarine koje su tada bile namenjene za izvoz uništene.
5. jula na granici sa Hrvatskom, utvrđeno da nije postojala sva zdravstvena dokumentacija neophodna za izvoz u države Evropske unije, i to za kikiriki koji se proizvodi kod nas. Ova roba je vraćena, a potom je, kako se navodi na sajtu EK, poslata nova tura.
12. aprila ove godine, Srbija je u Belgiju izvezla zamrznute jagode, ali je u toj zemlji kontrola ustanovila prisustvo veće količine kadmijuma od dozvoljene. Inače, ovo je metal čije velike količine mogu da imaju kancerogeno dejstvo, a on može i da dovede do oštećenja bubrega, bolesti kostiju i anemije. Ove jagode povučene su sa tržišta Belgije.
Još jedna isporuka koja je označena kao ozbiljna uništena je na granici sa Hrvatskom, kada su 18. februara na jabukama iz Srbije pronađeni ostaci pesticida formetanat hidrohlorida koji, prema naovidma Agencije za zaštitu okoline pri Ujedinjenim nacijama, može biti toksičan ako se unosi oralnim putem. Inače, dozvoljena količina ovog pesticida koju je propisala EU je 0,01 miligram po kilogramu, a u ovim jabukama pronađeno je oko 0,15, te je naloženo da se one unište.
Još jedan problem desio se na granici sa Hrvatskom, kada je 31. marta naloženo uništenje biljnog likera iz Srbije, u kojem je pronađen nedozvoljeni aditiv Orange II.
Šta se desilo sa hranom za koju je utvrđeno da sadrže opasne materije pitali smo Ministarstvo poljprivrede. Zanimalo nas je da li je ona uništena kao i šta je garancija da se nije našla na trpezi domaćih potrošača. Ogovore do objavljivanja ovog teksta nismo dobili.